İdari Yargıda Parasal Sınırlar 2024 Yılı
İdari yargıda parasal sınırlar 2022 yılı için Hazine ve Maliye Bakanlığının açıkladığı %36,2 yeniden değerleme doğrultusunda istinaf için 9.000 TL, temyiz için ise 261.000 TL olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla dava konusu miktar 9.000 TL’nin altında kalan davalar için istinafa, dava konusu miktar 261.000 TL’nin altında kalan davalar için temyize başvuruda bulunulamaz.
İdari yargıda parasal sınırlar, tek hakimle görülecek davalardan istinaf ve temyiz kanun yollarına kadar birçok idari yargı rejimi uygulamasında ana belirleyici rolündedir. Dava konusu miktar; davanın heyetle mi tek hakimle mi görüleceği; ilk derece mahkemesinin kararına karşı istinafa başvuru imkanının olup olmadığı ya da ilk derece mahkemesinde veya bölge idaresi mahkemesinde alınan kararların temyize götürülüp götürülemeyeceği gibi davanın görülüş biçimini ve kanun yolları usulünü etkiler.
İYUK Ek Madde 1’e göre; bu Kanunda öngörülen parasal sınırlar; her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların, o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların bin Türk lirasını aşmayan kısımları dikkate alınmaz.
İdari Yargıda Duruşma Sınırı
İdari yargıda parasal sınırlar 2022 yılı ilk derece mahkemelerde ve istinaf yolunda davanın tek hakimle görülmesi miktarın 77.000 TL’nin altında olması halinde mümkündür. Dava konusu miktar 77.000 TL’den fazlaysa dava heyet tarafından yürütülmektedir.
İdari yargıda parasal sınırlar vergi mahkemelerinde duruşma taleplerinin kabulünü de etkilemektedir. Dava konusu miktar 77.000 TL’den az, yani tek hakimle görülen bir davaysa duruşma talebi hâkimin takdirindedir. Uygun görmesi durumunda davada duruşma yapılır. Dava konusu miktarın 77.000 TL’nin üzerinde olduğu heyetle görülen vergi davalarında davacı duruşma talebinde bulunursa mahkeme bu talebi kabul etmek durumundadır.
Anlaşılacağı üzere dava konusu miktar, dava görülüş biçiminde birden farklı usule etki etmektedir. Dolayısıyla idari yargıda parasal sınırların takibi sağlıklı bir dava sürecinin yürütülmesi açısından büyük önem teşkil etmektedir.
Bölge İdare Mahkemesinde Parasal Sınırlar
İdari yargıda parasal sınırlar 2022 yılı için Hazine ve Maliye Bakanlığının yeniden değerleme oranını açıklamasıyla %36,2 oranında bir artış göstermiştir. Bir önceki yılın parasal sınırları ile çarpılan bu oran sonucunda ortaya çıkan sayıda bin Türk lirasını aşmayan kısımlar dikkate alınmamaktadır. İdari Yargılama Usul Kanunu Ek Madde 1’e göre ortaya çıkması muhtemel küsuratlı kısım, bin Türk lirasını aşmayan kısımların dikkate alınmaması yoluyla net parasal sınırlara çevrilmektedir.
İstinaf Yolu
2021 yılında 7.000 TL olan istinaf sınırı %36,2 oranında artışla 2022 yılı için 9.000 TL olmuştur. İlk derece mahkemelerinin vereceği karara karşı istinaf yoluna başvurma şartlarından birisi de dava konusu miktarın 9.000 TL’yi aşmasıdır. Bu şart sağlanmadığı takdirde ilk derece mahkemelerinin verdiği karar kesindir ve istinaf yoluna başvuruda bulunma imkânı yoktur. Dava konusu miktar 9.000 TL ile 77.000 TL arasında ise dava tek hakimle görülür ve istinafta hâkimin vereceği karar kesindir temyize götürülemez.
İdari yargıda parasal sınırlar, dava konusu miktar 77.000 TL ile 261.000 TL olan davalar için ilk derece mahkemelerinde ve istinaf başvurusunda davanın heyetle görülmesini ve istinaf yolunda nihai karara bağlanmasını öngörmüştür.
Temyiz Yolu
İdari yargıda parasal sınırlar temyiz yolu için 2022 itibarıyla 261.000 TL olarak belirlenmiştir. Bu miktar 2021 yılı 192.000 TL’ydi; ancak yeniden değerleme oranındaki %36,2’lik artışın ardından 2022 yılı için temyiz yoluna başvurulabilecek dava konusu miktar 261.000 TL’den fazla olmalıdır.
Dava konusu miktar 261.000 TL’den fazla olduğunda istinaf ve temyiz yolu açıktır. Tüm davalar heyetle görülür ve duruşma talebinin yerine getirilmesi zorunludur. Dolayısıyla dava konusu 261.000 TL’ye kadar tüm davalar istinafta tek hâkim ya da heyet halinde karara bağlanır.
Temyiz yoluna kapalı olan bu davalarda istinafta alınan kararlar kesindir. 261.000 TL’den fazla miktar davaya konu olmuşsa tüm davalar heyetle görülür ve kanun yolları tükenene kadar süreç devam eder. Bu davalarda süreç istinaf yolunda kesilmez, temyiz sonucu ortaya çıkan kararlar kesindir.
