Veraset ilamı, Türk Medeni Kanununun 598. Maddesinde ifade edilmiştir. Veraset ilamı uygulamada mirasçılık belgesi olarak da kullanılır. Bu belge, kimin ne oranda mirasçı olduğunu ifade eder. Miras bırakan yaşamını yitirdikten sonra veraset ilamı ile kimlerin mirasçı olduğu ve ne oranda miras payına sahip olduğu ispat edilir.
Veraset İlamı Nedir, Ne İşe Yarar?
Veraset ilamı, yasal mirasçı olduğu tespit edilen kişi ve kişilerin mirasçılık sıfatını haiz olduğunu ifade eder. Mirasçılık durumunu ispat eden belge muhteviyatında veraset ilamını talep edenin ve diğer tüm mirasçıların mirasa ilişkin hakları ve payları düzenlenir.
Miras bırakanın vefat etmesi ile birlikte mirasçılar mirasçılık sıfatını haiz olur. Fakat birtakım işlemleri yapabilmek için mirasçılık sıfatının belge ile sabitlenmesi gerekir. Bu nedenle veraset ilamı çıkarılır. Söz gelimi, terekede bulunan gayrimenkullerin intikali amacıyla tapuya müracaat edildiğinde tapı sicil memuru mirasçılık belgesi talep edecektir. Zira bu belge olmaksızın mirasçılar adına tescil yapılması mümkün değildir. Öte yandan Sosyal Güvenlik Kurumları da miras belgesi sunulmadığı takdirde dul ve yetim maaşı bağlayamamaktadır.
Veraset ilamı ile mirasçı, tereke mallarının alacaklarını talep ve tahsil etme yetkisine sahip olur. Aynı zamanda terekede bulunan taşınmazların tapu tescili gibi hukuki işlemleri yapma hakkı tanır. Mirasçıların, mirasçılık sıfatını haiz olmaları için bu belgeyi çıkarma mecburiyeti bulunmaz ancak ifade edilen örneklerde de görüleceği üzere pek çok hukuki işlem için bu belgenin varlığı aranır.
Veraset ilamı talep edebilmek için karşılanması gereken bir dizi koşul bulunur. Bu koşullar şu şekilde ifade edilebilir:
- Miras bırakan yaşamını yitirmiş veya hakkında gaiplik kararı verilmiş bir kimse olmalıdır,
- Veraset ilamı talebinde, mirasçılık belgesini isteme hakkına sahip kişiler bulunmalıdır,
- Mirasçıların tamamı biliniyor olmalıdır,
- TMK 598/2 gereği itiraz edilmemiş olmalıdır.
Veraset ilamı için bu ilanı talep etmeye yetkili kişilerin talebi aranır. Talep noktasında yasal ya da atanmış mirasçının bir farkı bulunmaz. Yasal ya ada atanmış her bir mirasçı, Medeni Kanunun ilgili hükmü uyarınca mirasçılık belgesi talep etme hakkına sahiptir. Mirasçılık belgesi talep eden kişinin talepte bulunabilmesi için diğer mirasçıların onay vermesi şart değildir.
Veraset İlamı Nasıl Alınır?
Veraset ilamında yetki Medeni Kanun uyarınca Sulh Hukuk Mahkemelerine ve notere tanınmış olup, veraset ilamın talebinde bulunacak kimsenin gerekli belgeleri Sulh Hukuk Mahkemesine veyahut notere ibraz etmesi şarttır. Ancak kimi durumlarda noterin mirasçılık belgesi düzenleme yetkisi bulunmaz. Bu durumlar şu şekilde ifade edilebilir:
- Nüfus kayıtlarının mirasçılığı net biçimde ifade etmeye kafi gelmemesi,
- Veraset ilamının yabancılar tarafından talebi,
- Veraset ilamının düzenlenmesi için tanık dinlenmesi ya da bilirkişi incelemesi gibi harici incelemelere gereksinim duyulmakta ise.
Veraset İlamı İptali Nasıl Yapılır?
Türk Medeni Kanunu madde 598/3 hükmü uyarınca mirasçılık belgesinin aksi her zaman ispat edilebilir ve geçersizliği ileri sürülebilir. Düzenlenen belge hakikati yansıtmıyorsa bu durumda Asliye Hukuk Mahkemesinde iptal davası açılabilir. Veraset ilamının iptali çekişmeli yargıya tabi olup davanın davalıları diğer mirasçılardır. Veraset ilamı iptali için veraset ilamı avukatından danışmanlık ve avukatlık hizmeti alınması tarafların menfaatine olacaktır.
