Müstehcenlik; açık saçık, edebe aykırı, yakışıksız demektir. Fakat TCK m.226’da müstehcenlik kavramı açıkça tanımlanmamıştır. Bu nedenle hangi olay veya durumun müstehcenlik suçuna sebebiyet verdiği; içtihatlar, uluslararası sözleşmeler ve somut olayda bilirkişi raporu yardımıyla belirlenir. Kanun’a göre müstehcenlik suçu;
- Genel Müstehcenlik Suçu
- Çocuklara Karşı İşlenen Müstehcenlik Suçu
Olmak üzere iki başlıkta düzenlenmiştir. Müstehcenlik suçu; yazılı, sözlü, görsel ve işitsel her türlü müstehcen materyalin üretilmesi, paylaşılması veya çocuklara sergilenmesiyle işlenir. Müstehcenlik suçu 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.226’da düzenlenmiş ve ceza yaptırımına bağlanmıştır. Bu bağlamda, müstehcenlik suçunu işleyen kişi hakkında hapis cezasına hükmedilir.
Genel Müstehcenlik Suçu ve Cezası
Genel müstehcenlik suçu, müstehcen görüntü, ses veya metinlerin paylaşılması ile oluşur. Kanun’un 226. maddesine göre genel müstehcenlik suçunun cezası, 6 ay ila 3 yıl arasında hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezasıdır. Genel Müstehcenlik suçunun yaygın işleniş biçimleri ve cezalar şunlardır:
Müstehcen Ürünlerin Açıkça Sergilenmesi
Müstehcen bir ürünün alenileştirilmesi, TCK 226. maddesine göre suç teşkil eder. Müstehcen ürünün açıkça sergilenmesi; görsel yayımlama, sesli okuma veya yazı şeklinde olabilir. Örneğin kişinin bedenini tüm hatlarıyla sergilemesi, müstehcen bir içeriğin bir topluluk önünde okunması gibi davranışlar, müstehcen ürünlerin açıkça sergilenmesine örnek teşkil eder.
Müstehcen ürünlerin açıkça sergilenmesi, fail hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve adli para cezası gerektirir.
Müstehcen Ürün Ticareti
Müstehcen içerikli ürünlerin alımı, satımı veya bedelsiz dağıtımı suç teşkil etmektedir. Müstehcen ürün ticareti yalnızca izin verilmiş yerlerde belirlenen sınırlar dahilinde yapılabilir. Dolayısıyla müstehcen ürünleri satan, kiraya veren veya bedelsiz dağıtan kişiye 6 ay ila 2 yıl arasında hapis ve adli para cezası verilir.
Erotik marketlerde kanunlarca cevaz verilen ürünlerin satışı müstehcenlik suçunu oluşturmamaktadır. Genel sağlığı ve ahlakı tehdit etmedikleri sürece kişiler ticari faaliyetlerine devam edebilirler.
Şiddet İçeren, Hayvanlarla, Ölmüş İnsan Bedeniyle veya Doğal Olmayan Yollarla Yapılan Cinsel Davranışlarla İşlenen Müstehcenlik Suçu
Müstehcen bir ürün; içerisinde şiddet barındırıyorsa, hayvanlar veya ölmüş bir insan bedeni kullanılıyorsa yahut doğal olmayan yollarla yapılan cinsel bir davranış içeriyorsa bu ürünleri üreten, yayımlayan, elinde bulunduran ve ticaretini yapan kişi hakkında 1 ila 4 yıl arasında hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezasına hükmolunur.
Doğal olmayan yollarla yapılan cinsel davranışın tam olarak neyi ifade ettiği merak edilir. Doğal olmayan yollarla yapılan cinsel davranış, toplumun geneli tarafından reddedilen ve cinsel hayatın olağan akışında yeri bulunmayan davranışlardır. Dolayısıyla diğer unsurların meydana gelmediği varsayımıyla “oral veya anal seks” tek başına doğal olmayan yollarla yapılan cinsel davranışlar kategorisinde sayılmaz.
Çocuklara Karşı Müstehcenlik Suçu ve Cezası
Çocuk, 18 yaşından küçükler için kullanılan hukuki bir tabirdir. Çocuklara oldukça önem veren kanun koyucu, çocukların korunması ve istismarının önüne geçilmesi amacıyla çocuklara karşı işlenen suç ve cezaları Türk Ceza Kanunu’nda özel olarak düzenlemiştir.
Çocuklara karşı müstehcenlik suçu farklı fiillerle işlenebilir. Bunların ilki, müstehcen içerikleri çocuklara sergilemektir. İlgili kanun maddesine göre çocuklara müstehcen bir içeriği temin etme ya da onlara içeriği gösterme, okuma, okutma veya dinletme yoluyla bu içeriklere maruz bırakma, çocuklara karşı müstehcenlik suçunu oluşturur. Bu şekillerde işlenen suçun cezası ise 6 ay ile 2 yıl arasında hapis ve adli para cezasıdır.
Çocukların kullanıldığı veya çocuk temsiline yer verilen müstehcen içerikleri üreten kişi 5 yıl ile 10 yıl arasında hapis cezası ve 5.000 güne kadar adli para cezasına çarptırılır. Çocuğu andıran her türlü imge, sembol ve fiziki materyal çocuk temsiline ilişkin araçlardan kabul edilir. Ayrıca müstehcen içerikte yer alan kişinin yalnızca çocuk olması gerekmez; çocuk gibi görünen kişilerin yer aldığı içeriklere de aynı kanun hükmü uygulanır.
Çocuklara karşı müstehcenlik suçu, çocukların kullanıldığı müstehcen içeriklerin ülkeye sokulması, ticaretinin yapılması, bir başkasına gönderilmesi veya bulundurulması yoluyla da işlenebilir. Bu içerikleri elinde bulunduran kişi hangi nedenle olursa olsun çocuklara karşı müstehcenlik suçu işlemiş sayılır. Bu suçun cezası ise 2 yıl ile 5 yıl arasında hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası olarak düzenlenmiştir.
Şiddet içeren, hayvanlarla ya da ölmüş insan bedeniyle veya doğal olmayan yoldan cinsel davranışları barındıran müstehcen içeriklere çocukların görsel veya işitsel olarak ulaşmasını sağlayan kişiler hakkında 6 yıl ile 10 yıl arasında hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezasına hükmedilir.
İçerisinde çocukları barındıran müstehcen materyalleri çocuklara ulaşmasını sağlayan, yayımlayan, görsel veya işitsel bir biçimde çocukları bu içeriklere maruz bırakan kişiler hakkında 6 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası verilir. İçerik itibarıyla çocukları barındıran müstehcen görüntülerin sosyal medya üzerinden paylaşımı da bu suça örnek teşkil eder.
Sosyal Medya ve İnternet Üzerinden Müstehcenlik Suçu Nasıl İşlenir?
Sosyal medya ve internet üzerinden müstehcenlik suçu, müstehcen görüntüyü, yazıyı veya sesi üretmek veya paylaşmak yoluyla işlenir. Kişi, müstehcen görüntüyü, sesi ve metni bizzat üretmese dahi bunu yayımlayarak müstehcenlik suçu işleyebilir.
Sosyal medya platformlarında yapılan paylaşımların müstehcenlik suçu olarak kabul edilebilmesi için toplumun sınırlı bir kısmının değil akademik çevrede sıkça belirtildiği gibi toplumun genelinin nezdinde hicap uyandırması beklenir. Dolayısıyla belirli bir yaşam tarzı müstehcenlikle suçlanamaz.
OnlyFans gibi Türkiye’de yasaklı ve belirli bir ücret karşılığında müstehcen içeriklerin satın alınabildiği platformlarda faaliyet göstermek müstehcenlik suçunu oluşturur. Bu sitelerin 18 yaşından aşağı kişilere hizmet vermemesi ise bu suçun doğmasının önüne geçmemektedir.
X (Twitter), Tik Tok ve Facebook gibi sosyal medya uygulamalarından vücudunu teşhir etmek veya kişinin kendisiyle bağlantısı olmayan üçüncü kişilerin müstehcen içeriklerini yayınlaması da müstehcenlik suçunun işlenmesine neden olur.
Ayrıca, son yıllarda sıkça karşılaşıldığı üzere sosyal medya üzerinden müstehcenlik suçu, müstehcenlik üzerinden menfaat temin edilmesi amacıyla işlenir. Sosyal medya paylaşımlarının müstehcenlik suçuna sebebiyet vermemesi için genel kriterler: kişinin yaşam tarzıyla alakalı olması, kişisel olması ve toplumun geneli nezdinde utanç duygusu yaratmamasıdır.
Müstehcenlik Yapmak Hangi Hallerde Suç Değildir?
Müstehcenlik, bir ürünün kişisel olduğu ve kişinin özel alanında kaldığı hallerde bir suç oluşturmaz. Kişisellik ve özel alana ilişkin dikkat edilmesi gereken en önemli nokta şudur: Eğer bir ürünün kişilerin elinde bulunması müstehcenlik suçunun unsuru kabul ediliyorsa kişisellik ve özel alan kavramları geçerliliğini kaybeder.
Örneğin ilgili kanun maddesinde; şiddet barındıran, doğal olmayan yollarla yapılan cinsel davranışları içeren müstehcen bir ürünü elde bulundurulması da hapis ve adli para cezasına hükmedileceği düzenlenmiştir.
Edebi niteliği olan fikir ve sanat eserlerinde müstehcen içeriklerin varlığı müstehcenlik suçunu oluşturmaz. Bu kural, eserlerde çocukların bir obje olarak kullanılmadığı ve üretilen eserlere çocukların ulaşmasının engellediği durumlarda geçerlidir. Çocukların korunması maksadıyla edebi niteliği haiz olduğu iddia edilen eserler Kültür ve Turizm Bakanlığının denetimi altındadır.
Çocukların korunması kaidesi saklı olmak kaydıyla bilimsel çalışmalarda yer alan müstehcen içeriklerden dolayı da müstehcenlik suçu oluşmaz.
Müstehcenlik Suçunda Zamanaşımı ve Şikâyet Süresi
Müstehcenlik suçunda şikâyet süresi bulunmamaktadır. Bir suçun şikayet süresinin bulunması için kural olarak şikayete tabi suçlar arasında yer alması gerekmektedir. Dolayısıyla müstehcenlik suçu şikâyete tabi suçlar arasında yer almaz.
Müstehcenlik suçu işlendiği iddiasıyla soruşturma işlemi savcılık tarafından re ‘sen yapılır. Soruşturmanın kendiliğinden yapılması, savcılığın soruşturma için herhangi bir şikayet, talep ve ihbara ihtiyaç duymamasını ifade eder. Müstehcenlik suçunda zamanaşımı;
- Müstehcen içerikte çocuğun kullanılması,
- Çocuk temsilinin kullanılması,
- Şiddet içeren, hayvanlarla veya ölmüş kişi bedeniyle veya doğal olmayan yollarla yapılan cinsel davranışları çocukların görmesini, okumasını veya duymasının sağlanması durumlarında 15 yıldır. Diğer hallerde ise 8 yıldır.
Müstehcenlik Suçu Savunma Dilekçesi Nasıl Yazılır?
Müstehcenlik suçunu işleyen kişi hakkında hem hapis cezası hem de adli para cezası söz konusu olur. Bu nedenle sanık adına son derece ciddi ve ağır bir yaptırım uygulanacağı açıktır. Dolayısıyla gerek savunma dilekçesinin hazırlanmasında gerekse kovuşturma sürecinin takibinde son derece özenli ve dikkatli davranmak ve deneyimli bir ceza avukatı yardımına başvurmak önemlidir.
Müstehcenlik Suçu (TCK 226) Yargıtay Kararları
Genel Ahlaka Karşı Suçlar arasında yer alan müstehcenlik, Yargıtay’ın pek çok kararına konu olmuş bir suç tipidir. Müstehcenlik suçu hakkında verilmiş Yargıtay Kararları karararama.yargitay.gov.tr adresini ziyaret edebilir; anahtar kelime ekranına “müstehcenlik”, “müstehcenlik suçu” gibi ilgili kavramları yazarak arama yapabilirsiniz.
Müstehcenlik Suçu Sıkça Sorulan Sorular
Müstehcenlik Suçu Nedir?
Müstehcenlik suçu; ahlaka ve edebe aykırı, toplum genelinde rahatsızlık uyandıran veya çocukları istismar eden her türlü materyalin bulundurulması, yayınlanması, ticaretinin yapılması gibi çeşitli şekillerde işlenebilen suç tipidir.
Müstehcenlik Suçu Unsurları Nelerdir?
Müstehcen içeriklerin üretilmesi, ticaretinin yapılması, bedelsiz dağıtılması, çocuklara veya topluma sergilenmesi, çocukların bu içeriklerde kullanılması müstehcenlik suçunun unsurlarını oluşturur.
Müstehcenlik Suçunda Görevli Mahkeme Nedir?
Müstehcenlik suçunu konu alan dosyaları incelemek ve karara bağlamakla görevli mahkeme, asliye ceza mahkemesidir.
