Kişi Güvenlik Belgesi
Kişi güvenlik belgesi, savunma sanayinde faaliyet gösteren şirketlerin proje, belge ve malzemelerine erişim için gerekli özel yetki sağlayıcı bir belgedir. Millî Savunma Bakanlığı adına Teknik Hizmetler Genel Müdürlüğü tarafından verilen belge, başvuru üzerine güvenlik soruşturması, arşiv kaydının taraması ardından uygun görülen kişiler adına düzenlenir.
Kişi güvenlik belgesi, savunma sanayi faaliyetlerinin işlevi dikkate alındığında ulusal düzeyde bir önem teşkil etmektedir. Bu belgeye halihazırda sahip kişilerin yenileme dönemlerinde arşiv ve güvenlik taramasından olumsuz sonuç çıkması durumunda iş sözleşmeleri feshedilir. Bu durumda şirkete karşı iş mahkemesinde işe iade davası açılabilir. Ayrıca Millî Savunma Bakanlığına kişi güvenlik belgesine ilişkin uygulamaya konulan işlemin iptali istemiyle idari dava açılabilmektedir.
Kişi Güvenlik Belgesi Nasıl Alınır?
Kişi güvenlik belgesi, şirket faaliyetinin kamuya sağladığı fayda ve milli güvenlik odağında düşünüldüğünde savunma sanayine yönelik üretim yapan işletmelere işe alım noktasında geniş takdir yetkisi tanımaktadır. Böylelikle stratejik ve gizlilik derecesine sahip bilgilerin zararlı ilişki odalarına aktarılması engellenirken ulusal çıkar da korunmuş olur.
Kişi Güvenlik Belgesi Alınırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
Kişi güvenlik belgesi başvurusunda bulunurken sıkça yaşanan aksaklıklar Millî Savunma Bakanlığı Teknik Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından yayımlanan bir yazıyla belirtilmiştir. Belge alım sürecinin sağlıklı bir şekilde devam etmesi ve herhangi bir mağduriyet yaşanmaması için aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
- Evrakların bütününde birer sureti yeterlidir.
- Kişi güvenlik belgesi verilmesi için proje, bilgi ve malzeme üzerine nüfuz edebilme kapasitesine ve unvanına sahip olma kriteri aranır. Dolayısıyla 5188 sayılı Kanun ile göreve alınan destek personeli ile sağlık, muhasebe gibi alanlarda mesleklerini icra eden personel için kişi güvenlik belgesi talep edilmemektedir.
- MSB yalnız T.C vatandaşı kişiler için güvenlik belgesi vermektedir. Yabancı uyruklu kişilerden kendi ülkelerinden aldıkları klerans belgesi alınmak suretiyle makama ibraz edilmektedir.
- Kişi güvenlik belgesi talep edilen kişinin firmada aldığı görev, unvanı ve ortaklık yapısı iletilen listede belirtilmek zorundadır.
- Resimler Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasına uygun olmak şartıyla kaşelenerek gönderilmelidir.
- Kişi güvenlik belgesi ile tesis güvenlik belgesine eşzamanlı olarak başvurulmalıdır.
Kişi Güvenlik Belgesi Sorgulama
Kişi güvenlik belgesi sonucu talep edilen şirket üzerinden kişilere tebliğ edilmektedir. MSB Teknik Hizmetler Daire Başkanlığının ayrıca belge sorgulama aracı bulunmamaktadır. Dolayısıyla gerekli evrak işlemlerinin tamamlanmasının ardından kişi güvenlik belgesi başvurusu değerlendirmeye alınır, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının ardından ilgili kişiye sonuç tebliğ edilir.
Kişi güvenlik belgesi uygulamalarından kaynaklı mesleğini icra edemeyen kişiler bu uyuşmazlığı yalnızca idari dava açarak giderebilir. İdari dava açılmasının yanında herhangi bir başvuru yolu ya da kanun yolu bulunmamaktadır.
Milli Gizlilik Kleransı | NATO Kişi Güvenlik Belgesi
NATO kişi güvenlik belgesi, Dışişleri Bakanlığınca verilen milli gizlilik kleransı olarak da bilinen belgedir. Belge için gerekli araştırmalar kapsamlı bir biçimde gerçekleştirilir. Dışişleri Bakanlığından NATO kişi güvenlik belgesi alınamaması durumunda yürütmeyi durdurma istemli iptal davası açılmalıdır.
Dava açma süresi 60 gün olup bu süre hak düşürücü bir süredir. Dolayısıyla 60 gün içinde dava açmayan ilgililer hak kaybına uğramaktadır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması talebini kabul ederse NATO milli kişi güvenlik belgesi geçici olarak kişiye verilir. Böylelikle davanın nihai sonucuna kadar mesleğin icra edilmesi mümkündür.
NATO Kişi Güvenlik Belgesi Almak İçin Nereye Başvurulur?
NATO kişi güvenlik belgesi yurt içinde kullanılmak üzere talep ediliyorsa NATO Merkez Kurulu Başkanlığı adına Savunma Sanayi Milli Güvenlik makamı tarafından düzenlenir. Yurt dışında kullanılmak üzere talepte bulunulan NATO kişi güvenlik belgesi, Dışişleri Bakanlığına bağlı NATO Merkez Kurulu Başkanlığınca değerlendirmeye tabi tutulur.
Görüldüğü üzere çalışma sahası NATO kişi güvenlik belgesi düzenlenmesinde ayırt edici bir özelliktir. Yurt dışında mesleğini icra edecek kişiler Dışişlerine NATO Merkez Kurulu Başkanlığınca değerlendirilirken yurt içi faaliyetlerine katılım gösterecek kişiler için Savunma Sanayi Milli Güvenlik Kuruluna bağlı NATO Merkez Kurulu Başkanlığı tarafından değerlendirilmektedir.
NATO Kişi Güvenlik Belgesi Hangi Hallerde Verilmez?
NATO kişi güvenlik belgesi kapsamlı araştırma sonucunda düzenlenmektedir. Değerlendirilen değişkenler aileleri de kapsamakta olup davranış, tutum ve söylemlerin hepsini kapsar.
- Kişi, herhangi bir terör örgütüyle iltisaklı yahut örgüt sempatizanı olmamalıdır. İsyan, sabotaj ya da casusluk eylemlerinde aktif veya yardım ve yataklık edecek şekilde pasif rol almamış olması gerekmektedir.
- NATO’nun terör örgütü olarak kabul ettiği oluşumların içinde doğrudan ya da dolaylı bulunmamış olması da bir diğer zorunluluktur.
- NATO kişi güvenlik belgesi başvurusunda bulunulan kişi, kötü alışkanlıklara düşkünlük ya da yasal olarak temin edilen ilaçların kötüye kullanımına dair bir sabıkaya sahip olmamalıdır.
- Sadakat ve güvenirlik özelliklerini haiz olması beklenen kişi ayrıca zafiyet yaratacak duygusal veya fiziksel bir hastalığa sahip olmamalıdır.
- Baskı ve sabotajlara karşı dayanıklı olması beklenen kişinin herhangi bir acizlik intibahı uyandıracak davranışı olmamalıdır.
Yukarıdaki şartlardan herhangi birisi sağlanmadığı takdirde NATO kişi güvenlik belgesi alınması mümkün değildir. Görüldüğü üzere belge, kişinin hayatının her alanını değerlendiren kapsamlı bir araştırma sonucu verilmektedir.
