İnsanoğlu hayatta kalma içgüdüsüne sahiptir. Ancak bazı sebeplerden dolayı insanın algılıma yeteneğinin bozulması ve büyük bir buhrana girmesi sonucu hayatına son verme eğilimi ortaya çıkabilmektedir.
Ahlaken tasvip edilmeyen intihar ve intihara teşebbüs Türk Ceza kanununca cezalandırılmasa da kişiyi intihara azmettiren, yönlendiren, teşvik eden, intihar kararını kuvvetlendiren veya intihar etmesine yardımcı olan kişinin bu fiilleri cezalandırılabilir niteliktedir.
İntiharı önleme konusunda hukuki yükümlülük altında olan kişinin; Bir kişinin intihar ettiğini görmesi, fark etmesine rağmen duruma seyirci kalarak intihar girişimini engellemeye çalışmaması, “ihmali” davranışla yardım olarak nitelendirilir ve cezalandırılır.
İntihara Yönlendirme Suçunun Cezası Nedir?
(1) Başkasını intihara azmettiren, teşvik eden, başkasının intihar kararını kuvvetlendiren ya da başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) İntiharın gerçekleşmesi durumunda, kişi dört yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Başkalarını intihara alenen teşvik eden kişi, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(4) İşlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan veya ortadan kaldırılan kişileri intihara sevk edenlerle cebir veya tehdit kullanmak suretiyle kişileri intihara mecbur edenler, kasten öldürme suçundan sorumlu tutulurlar.
İntihara Yönlendirme Suçunun Kasten Öldürme Suçundan Ayrımı
Kasten öldürme suçunda fail bizzat kendisi başkası üzerinde öldürme eylemine kalkışırken; intihara yönlendirme suçunda öldürme eylemini mağdur gerçekleştirme ve mağdur bu öldürme eylemini kendi üzerinde gerçekleştirmektedir. Fail ise bu kişiye yardımcı olmakta veya yönlendirmektedir.
İntihara Yönlendirme Suçunda Korunan Hukuki Yarar Nedir?
İntihara yönlendirme suçu Türk Ceza Kanunun “hayata karşı suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir. Bu suçta korunan hukuki yarar kişinin yaşama hakkı ve vücut bütünlüğüdür.
Kanunda kişinin intihar etmesi suç olarak düzenlenmese de intihara yönlendirmek suç olarak düzenlenmiştir. İntihara teşebbüs eden bir kimse soruşturulamaz.
Kanunda Sayılan Seçimlik Hareketlerin Anlamı Nedir?
İntihara yönlendirme suçu kanunda; intihara azmettirme, teşvik etme, intihar kararını kuvvetlendirme ve intihara yardım etme olarak seçimlik hareketlerle işlenebilen bir suçtur. Bu seçimlik hareketlerin birbirinden farkı şu şekildedir:
İntihara Azmettirme
Aklında hiç intihar etme düşüncesi ve kararı bulunmayan bir kimsenin aklına intihar düşüncesini sokarak mağdurun kesin olarak intihar kararı vermesine sebebiyet vermektir. Daha önce aklında intihar kararı olan bir kimsenin intihar fikrinin tekrardan telkin edilmesi intihara azmettirme değil teşviktir.
İntihara Teşvik
Henüz intihar kararı vermese de intihar etmeyi düşünen bir kimsenin bu karara varmasını sağlamaktır. Azmettirmede kişinin hiç intihar düşüncesi yokken; intihara teşvikte, intihar düşüncesini intihar kararına dönüştürmeye yönelik bir amaç bulunmaktadır. Fail adeta intihara özendirerek mağdurun intihar etmesini sağlamaktadır.
İntihar Kararını Kuvvetlendirme
İntihar düşüncesi artık intihar kararına dönüşmüş bir kimseyi, bu kararını icraya dökmesi için cesaretlendirmek ve desteklemek anlamına gelmektedir. Örneğin yüksek bir yere çıkarak intihar etme konusunda cesareti olmayan bir kimseyi yüreklendirmeye yönelik, “madem çıktın atla!” veya “adamsan bu yoldan dönmezsin” şeklinde intihar kararını icra etmesi için kararın kuvvetlenmesini sağlamaya yönelik eylemlerdir.
İntihara Yardım Etme
İntihar etmeye tamamen karar vermiş bir kimseye nasıl intihar edeceği konusunda yol göstermek buna meydan vermek, intihar etmesini sağlayacak araç gereçlerin teminini sağlamak, intiharın gerçekleşmesini kolaylaştırarak şekilde mağdura bu konuda taktik vermek anlamına gelmektedir.
Örneğin ilaçla intihar etmek isteyen bir kimseye intiharın gerçekleşmesi için gereken ilaçların adını vermek yahut bunları bizzat temin etmek, intihara yardım etme suçuna girmektedir.
Failin, mağdurun eylemine katkısı yukarıda sayılan eylemlerle sınırlı kalmalıdır. Eğer fail kendi icra hareketleri ile bu eylemi gerçekleştiriyorsa kasten öldürme suçundan ceza alır. Örneğin fail hem ilaçları temin edip hem de bizzat kendisi bu ilaçları mağdura içiriyorsa öldürme fiilini fail gerçekleştirmiş olur ve bu nedenle bu eylemi intihar etmeye yönlendirmeden çıkarak kasten öldürme suçuna konu olur.
İntihar Gerçekleşirse Ne Olur?(Tckm84/2)
İntiharın gerçekleşmesi, suçun neticesi sebebiyle ağırlaşması halidir. Kişi dört yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İntiharın gerçekleşmesi kişinin bu eylemi nedeniyle hayatının son bulması durumudur.
Bu Suçta Kovuşturma Usulü Nedir, Görevli Ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
İntihara yönlendirme suçunun takibi şikayete bağlı değildir. Re’sen soruşturma ve kovuşturma yapılır.
Bu suçta yetkili mahkeme, TCK m.84/1 için hareketin yapıldığı yer mahkemesi, m.84/2 için ölümün gerçekleştiği yer mahkemesi, m.84/3 için ise teşvikin yapıldığı yer mahkemesidir.
Görevli mahkeme, intihara yönlendirme suçunda ilk üç fıkra için cezanın üst sınırının 10 yılı geçmiyor olması sebebiyle Asliye Ceza Mahkemesidir. Maddenin son fıkrası kasten öldürme suçuna girdiğinden ve bu suçun üst sınırının 10 yılı geçiyor olması sebebiyle görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir.
Antalya avukat ve hukuk bürosu konularında intihara yönlendirme suçu ve ceza hukuku alanında avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri vermekteyiz. Bize iletişim bölümünden ulaşabilirsiniz.
