Evlat Edinme Davası

Evlat Edinme Davası

Evlat edinme davası hukukumuzda yer alan bir uygulamadır. Evlat edinme olarak adlandırılan ve belirli koşullar dahilinde gerçekleştirilen işlemler evlat edinenle evlatlığın bir soy bağı kurmasını sağlar. Aile hukuku kurumu olarak evlat edinme koşulların sağlandığı durumlarda mümkün olur.

Mahkeme kararı sonucunda kurulabilen evlat edinenle evlatlığın soy bağı ilişkisi yasalara uygun şekilde gerçekleştirilmek zorundadır. Evlat edinme işlemleri sırasında kanun ve tüzüklere göre hareket edilmesi gerekir. Türkiye’de evlat edinme işlemleri yapılırken başvurulan kanun ve tüzükler şunlardır:

• Türk Medeni Kanunu 305-320 arası maddeleri,
• Çocukların Korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun,
• Küçüklerin Evlat Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük,
• Evlat edinme mevzuatına yönelik hazırlanmış olan genelgeler ve dağıtımlı yazılar.

Evlat edinme işlemleri sırasında Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile iletişime geçilir. Başvurular bu mercie yapılmaktadır. Evlat edinme işlemleri için gerekli olan tüm belgeler eksiksiz ve tam olarak toplandıktan sonra bu müracaatların gerçekleştirilmesi gerekir.

Belgelerin kuruma sunulmasının ardından bir inceleme süreci başlatılır. Denetleme ve inceleme aşamasından sonra ise evlat edinme davası açılması gerekir. Resmi prosedürlerin tamamlanması ile birlikte toplamda bir yıllık süre içinde evlat edinme işlemleri tamamlanabilir.

Evlat Edinme

Evlat edinme yolları arasında koruma altında bulunan bir çocuğun evlat edinilmesi yer alırken kişilerarası anlaşma yolu da evlat edinme şekillerinden biridir. Evlat edinme işlemleri resmi prosedürler yerine getirildikten sonra tamamlanır. Bu sebeple evlat edinmek isteyenlerin öncelikle başvuru sürecini hukuki yolları kullanarak yapması belge teslimlerinin ve incelemelerin ardından ise dava açması gerekir.

Hukukumuzda evlat edinme davası olarak bilinen bu dava aşamasında ise profesyonel hukukçulardan destek alınması hak kayıpları yaşanması önünde önemli bir engeldir. Aile Hukuku avukatı ile tamamlanması önerilen bu işlemler sırasında kısa sürede evlat edinme işlemleri koşullar sağlanmışsa tamamlanabilir.

Evlat Edinme Yöntemleri

Evlat edinme yöntemleri iki türlü gerçekleştirilebilir. Birinci yol koruma altındaki bir çocuğun evlat edinilmesidir. İkinci yol ise kişiler arasında anlaşma yapılarak evlat edinme yoludur. Koruma altındaki bir çocuk evlat edinileceği zaman öncelikle Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuru yapılır. Bu başvuru sürecinde ise belgeler eksiksiz ve tam olarak sunulmalıdır.

Kişilerarası bir anlaşma yapılacaksa bu durumda da başvuru yöntemlerinde bir değişiklik olmamaktadır. Bakanlığa başvuru tamamlandıktan sonra Bakanlık gerekli soruşturma ve incelemeyi yapar. Bu işlemlerin ardından Aile Mahkemesi’ne ya da bu mahkeme bulunmayan bir yerden müracaat gerçekleşiyorsa Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurulur.

Mahkeme görülürken hâkim tarafından taraflar için araştırma yapılması istenir. Yurt içinde yaşayanlar için İl Sosyal Hizmetler Müdürlükleri araştırmayı yapar. Yurt dışında bulunan taraflar varsa evlat edinme işlemleri için evlat edinecek ailenin bulunduğu ülkenin yetkili birimine başvuru yapılır. Genel Müdürlük yurt dışı bağlantılı işlemlerde yetkili birimdir.

Evlat Edinme Nereye Başvurulur?

Evlat edinme nereye başvurulur? Sorusu evlat edinmek isteyenler açısından merak edilenler arasında yer alır. Evlat edinme işlemleri için sorumlu birime başvuru yapılması gerekir. Bu durumda sorumlu olarak kabul edilen birimler aşağıdaki gibidir:

• Ülke içinde evlat edinme işlemleri söz konusu ise Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, aracı kurum olarak görev yapar.
• Ülkelerarası evlat edinme işlemleri yapılacaksa bu durumda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile Yanında Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı merkezi makam yetkisi ile hareket eder.

Evlat Edinme Başvurusu

Evlat edinme başvurusu yapılacaksa aşağıdaki mercilere müracaat edilir:

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları yerleşim yeri Türkiye ise yerleşim yerlerinde bulunan İl Müdürlükleri’ne müracaat eder.
• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile yabancı ülke vatandaşları yerleşim yerleri yurt dışı ise kabul eden devletin merkezi makamına başvurmalıdır.
• Türkiye’de bir yıldan fazla süreye bağlı oturma iznine sahip olan yabancı ülke vatandaşlarının bulundukları yerdeki İl Müdürlüklerine yazılı başvurusu gerekir. Bu başvuru İl Müdürlüğü tarafından Merkezi Makama gönderilir.

Evlat Edinme Sırasında Yapılanlar

Evlat edinme sırasında yapılanlar arasında başvuru sahiplerinin bilgilendirilmesi ilk sırada yer alır. Evlat edinilecek küçüklerin özellikleri, evlat edinme yolu ile kişiye geçecek olan sosyal ve hukuki sorumluluklar evlat edinmek isteyenlere açıklanır ve bu süreçte bir form doldurulur.

Evlat edinme işlemleri için başvuru yapan kişilerin kendilerine verilecek bilgiler doğrultusunda tüm yükümlülükleri kabul ve taahhüt etmesi gerekir. Bu süreçte başvuru sahiplerinden bir takım bilgi ve belgeler istenir. Bu belgelerin neler olduğu ile ilgili gerekli bilgiye Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı web adresi üzerinden ulaşılabilir.

Evlat Edinme Başvuru İncelemesi

Evlat edinme başvuru incelemesi sırasında öncelikle belgeler devreye girer. Başvuru sahiplerinden talep edilen belgeler başvurunun hemen ardından en geç iki aylık süre içerisinde hazırlanmış olmalıdır. Süre koşuluna uymayanlar için başvurular geçersiz sayılır.  Küçüğün yerleştirilmesi sıralaması yapılırken başvuru tarihi ve saate göre hareket edilir.

Evlat edinme talebi ile başvuru yapanların belgelerini teslim etmelerinin ardından en geç 6 aylık süre içerisinde haklarında sosyal inceleme başlatılmaktadır. Bu kişiler bulundukları yerde de ziyaret edilir.  Başvurular yoğun ise bu defa başvuru yapılan İl Müdürlüğü’nde süreler uzayabilir.

• İncelemeler sırasında da evlat edinme kararının verilmesinde etkili olabilecek her tür evrak istenebilmektedir.
• Başvuru sahipleri ile yapılması gereken en az 5 görüşme olur.
• Sosyal inceleme raporu aracılığı ile başvuru sahibi hakkında kanaat bildirimi yapılır.
• Sosyal inceleme raporunda yer verilen olumlu ya da olumsuz kanaatler başvuru sahibine yazılı olarak iletilir.
• Kanaat olumlu olduğunda başvuru sahibinin dosyası sıraya konulur.
• Evlat edinecek kişiler kardeşleri olan küçükleri evlat edinmek isterse bu durumda işlemler için sıraya bağlı kalınmayabilmektedir.
• Sıralama sırasında küçüğün yaşı ya da cinsiyeti, sağlık durumu, kardeşinin olup olmadığı gibi etkenler dikkate alınmaktadır.
• Küçük, evlat edinmek isteyen kişilerin yanına Evlat Edinme Öncesi Geçici Bakım Sözleşmesi kapsamında yerleştirilir.
• Geçici Bakım Sözleşmesi imzalandıktan sonra ise en az bir yıl süreyle küçüğün bakımı ve eğitimi için uygun görülen yere yerleştirilmesi gerçekleşir.
• Evlat edinme işlemleri öncesinde geçici bakım sürecinde küçük yerleştirildiği yerde izlenir.
• Bu süreçte sosyal çalışmacılar evlat edinme talebinde bulunan kişilerin davranışlarını, çocukla olan ilişkilerini, bu ilişkinin gelişimini takip eder.
• Sosyal incelemeciler yapılan incelemeleri üç aylık raporlar şeklinde tutarlar.
• Evlat edinmek isteyenlerin alt soyları varsa onların davranışları da inceleme raporlarına kaydedilir.
• Kurumun denetleme işlemleri sırasında gerekli görülmesi halinde danışmanlık ya da rehberlik hizmeti de kurum tarafından verilmektedir.

Başvuru sahiplerinde değerlendirilen özellikler şunlardır:

• Başvuru sahibinin ve birlikte yaşadığı kişilerin eğitimleri, kişilik özellikleri,
• Kültürel özellikleri,
• Ekonomik güçleri,
• Sağlık durumları,
• Aile bireylerinin aralarındaki ilişkiler,
• Aile bireylerinin çevreleri ile olan ilişkileri,
• Evlat edinilecek küçüğün özellikleri,
• Başvuru sahiplerinin evlat edinmeye yaklaşımları,
• Başvuru sahiplerinin küçükten beklentileri.

Evlat edinme başvuruları yapıldıktan sonra evlat edinenin ölümü gerçekleşirse ya da ayırt etme gücünden yoksun kalırsa diğer koşulların bu durumdan etkilenmemesi halinde evlat edinme işlemi yapılır. Başvuru işlemleri sırasında küçüğün ergin olması halinde ise koşullar önceden yerine getirilmiş olması şartıyla küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin usuller uygulanmaktadır.

Evlat edinme işlemleri sırasında yapılan araştırmalar ve incelemeler kapsamlı bir biçimde değerlendirilir. Uzman görüşlerine yer verilen bu araştırmaların belirli bir süre boyunca devam ettiği görülmektedir. Karar verme aşaması derin bir inceleme ve analiz sürecinden sonra gerçekleşir.

Evlat Edinme Davası Nedir?

Evlat edinme davası nedir? Evlat edinmeye ilişkin öğrenilmek istenenler arasında yer alır. Evlat edinme işlemleri belirli bir sürecin takip edilmesini gerekli kılmaktadır. Bu süreçte ise yetkili makamlara müracaat aşamasından önce bilgi ve belgelerin hazırlanması gerekir.

Hazırlanmış olan belgelerle birlikte yetkili birimlere yapılacak başvurunun ardından inceleme, soruşturma ve değerlendirme aşamaları gibi birtakım süreçler takip edilir. Başvuruların kabul edilmesi ile birlikte ise açılması gereken dava evlat edinme davasıdır.

Evlat edinme davası Aile Mahkemesi’ne açılır. Yetkili mahkeme eşlerden birinin bulunduğu yerleşim yeri mahkemesi olur. Bunun yanı sıra evlat edinilecek kişinin ikametgâh adresindeki mahkemeler de yetkili kabul edilir.

Evlat Edinme Koşulları

Evlat edinme koşulları sağlandığında ve başvurular eksiksiz bir biçimde tamamlandığında evlat edinme işlemi için Aile Mahkemesi’ne dava açılır. Evlat edinmek isteyenler bazı koşulları sağlamış olmalıdır. Bu şartlar aşağıdaki gibidir.

Küçükler Açısından Evlat Edinilme Şartları

• Gerçek kişiler evlat edinme işlemini yapabilir.
• Evlat edinilen ile evlat edinen arasında en az 18 yaş olmak zorundadır.
• Küçüğe en az bir yıldır evlat edinmek isteyenin bakıyor olması gerekir.

Evlat Edinenler Açısından Evlat Edinme Şartları

• Evli olmayanlar 30 yaşını doldurmuş olmalıdır.
• Diğer eşin çocuğunu evlat edinecekler en az 30 yaşını doldurmuş olmalı ve en az 2 yıldır evli bulunmalıdır.
• Evli kişiler ortak karar vermek zorundadır.
• Altsoyun menfaatleri zedelenmemelidir.
• Ayırt etme gücüne sahip olunmalıdır.

Evlatlık Açısından Şartlar

• Evlatlığın rızası olmalıdır.
• Yasal temsilcinin muvafakati alınmalıdır.
• Ana-babanın rızası olmalıdır.
• Vesayet dairesinden izin alınmalıdır.

Evlat Edinme Ergin Kişiler-Kısıtlılar

Evlat edinme ergin kişiler-kısıtlılar bakımından farklı esaslara göre uygulanır.

• Evlat edinenin alt soyu açık muvafakatname vermelidir.
• Evlat edinilen kişiye evlat edinecek olan taraf en az 5 yıl süre ile bakıp gözetmelidir.