Boşanma Davasında Tazminat

Boşanma Davasında Tazminat

Boşanma davasında tazminat 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 174. Maddesinde düzenlenmiştir. 4721 sayılı yasa kapsamında boşanma sonrası “maddi tazminat” talep edilebileceği gibi “manevi tazminat da talep edilebilmektedir. Koşulların gerçekleşmesi halinde boşanmada maddi tazminat ve manevi tazminat aynı anda talep edilmesi mümkündür. (HMK 166/4) Ayrıca medeni kanunumuzda boşanmada maddi tazminat veya boşanmada manevi tazminat hükmedilmesinde kadın veya erkek yönünden bir ayrım yapılmamıştır. Boşanma davasında tazminat talep edecek kişi kadın olabileceği gibi erkeğin de tazminat talep etme hakkı vardır.

Boşanmada Tazminat Örnekleri

Yukarıda da belirtildiği üzere boşanma davası ve boşanma davası sonunda talep edilebilecek tazminat türleri maddi ve manevi tazminattır. Boşanma sonrası maddi tazminat veya boşanma sonrası manevi tazminat ayrı koşulların varlığı halinde gerçekleşmesi mümkündür. Ancak her iki tazminat türünün de oluşmasında ortak olarak benimsenen kural; tazminat talebinde bulunan eşin kusursuz veya diğer eşe göre daha az kusurlu olması gerekmektedir.

Boşanma Davasında Maddi Tazminat

Boşanma davasında maddi tazminat Türk Medeni Kanununun 174/1 maddesinde düzenlenmiştir. Boşanma nedeniyle maddi tazminat tamamen kusursuz ya da daha az kusurlu eş tarafından talep edilmektedir. Boşanma nedeniyle maddi tazminat; evliliğin sona ermesi nedeniyle kişinin var olan veya beklenen menfaatlerinin zedelenmesine bağlı olarak talep edilmektedir. Beklenen menfaat özetle boşanmanın gerçekleşmemiş olması halinde elde edilecek olan ekonomik değerlerdir. Boşanma davası veya sonrasında maddi tazminata hükmedilebilmesinin bir takım şartları vardır. Bu şartlar özetle;

• Mahkeme tarafından verilmiş olan bir boşanma kararı bulunmalıdır.
• Maddi tazminat talebinde bulunan eş tamamen kusursuz veya diğer eşe nazaran daha az kusurlu olması gerekmektedir.
• Kusursuz veya daha az kusurlu eşin boşanma nedeniyle veya beklenen varlıklarının zedelenmesi gerekmektedir.
• Manevi tazminat talebinde bulunan eşin kişilik haklarında meydana gelen zarar ile boşanma kararı arasında illiyet bağının bulunması gerekmektedir.

Boşanma Davasında Manevi Tazminat

Boşanma davasında manevi tazminat; Türk Medeni Kanunun 174/2. Maddesinde düzenlenmiştir. Diğer manevi tazminat davalarında olduğu gibi boşanma davasında manevi tazminatın dayanağı kişilik haklarının saldırıya uğranılmasıdır. Manevi tazminatın genel olarak amacı kişinin uğramış olduğu ruhsal çöküntünün, huzursuzluğun veya manevi değerlerinde meydana gelen eksilmeyi telefi etmektir. Bu nedenle boşanma davasında maddi tazminatta olduğu gibi manevi tazminatta da tazminat talep eden eşin kusur durumu dikkate alınmaktadır.

Boşanmada Tazminat Miktarı

Boşanmada tazminat miktarının belirlenmesinde özel bir benimsenmiş uygulama mevcut değildir. Gerek boşanmada maddi tazminatın belirlenmesinde, gerekse boşanmada manevi tazminatın belirlenmesinde diğer maddi ve manevi tazminat davalarında kabul görmüş kurallar geçerlidir. Boşanma davasında tazminat miktarı belirlenmesinde özetle aşağıda belirtilen kriterler göz önüne alınmaktadır.

• Manevi tazminatta kişinin haklarına yapılan saldırının nitelik ve derecesi
• Her iki eşin sosyal ve ekonomik durumları
• Boşanmada nedeniyle eşlerin kusur durumları

Boşanmada Maddi Manevi Tazminat Zamanaşımı

Boşanmada maddi manevi tazminat zamanaşımı konusunda maddi tazminat veya manevi tazminat için ayrı ayrı zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. boşanmada maddi tazminat, ya da boşanmada manevi tazminat için 1 yıllık zaman aşımı süresi vardır. Boşanma sonrası tazminat davaları; boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılması mümkündür. Bu nedenle bir yıllık zamanaşımı süresi boşanma kararının kesinleşmesinden sonra işlemeye başlamaktadır.

Anlaşmalı Boşanma Sonrası Tazminat Davası

Anlaşmalı boşanma evlilik birlikteliğinin sona ermesi ile birlikte evlilik sonrası mal paylaşımı veya boşanma sonrası maddi manevi tazminat gibi tüm talepleri içerir protokol niteliğindedir. Anlaşmalı boşanmada eşlerin birbirlerine karşı kusurlu olmadıkları kabul gören bir durumdur. Yukarıda detaylı olarak anlatıldığı üzere boşanmada tazminat yükümlülüğü kusurlu olan eş için geçerlidir. Ayrıca eşit kusur durumunda tazminat yükümlülüğü doğmamaktadır. Bu nedenle anlaşmalı boşanmada maddi ve manevi tazminat mümkün değildir.

Boşanma Tazminatı Konusunda Sık Sorulan Sorular

Boşanmada Tazminat Ödenmez İse Ne Olur?

Yukarıda belirtilen maddi ve manevi tazminatın şartlarının gerçekleşmesi ve mahkemece kusurlu veya daha fazla kusurlu eş aleyhine tazminata hükmedilmesi durumunda ve söz konusu tazminatın ödenmemesi halinde icra yolu ile alacağın tahsili yoluna gidilebilmektedir. Bu durumda lehine tazminat hükmedilen eş icra takibi başlatması gerekmektedir. Boşanmada tazminat ödenmemesi halinde tazminat kararının kesinleşmesinden itibaren ayrıca lehine tazminata hükmedilen eşin alacağını yasal faizi ile birlikte tahsil etme imkanı da bulunmaktadır.

Boşanma Davasında Kadın Tazminat Öder Mi ?

Boşanma davasında nafaka ödeme yükümlülüğüne ait kurallar boşanmada tazminat için de geçerlidir. Boşanmada tazminat yükümlülüğü konusunda kadın veya erkek konusunda herhangi bir ayrım yapılmamıştır. Bu nedenle boşanma sonrası kadının da maddi veya manevi tazminat ödemesi mümkündür.

Boşanmada Tazminat Nasıl İstenir?

Boşanmada tazminat genel olarak yukarıda da belirtildiği üzere boşanma kararının kesinleşmesinden sonra tazminat davası açılması ile mümkündür. Boşanma karının kesinleşmesinden sonra Aile Mahkemelerinde açılacak olan tazminat davası ile boşanmada tazminat istenmektedir. Ayrıca aile mahkemesi bulunmayan yerlerde ise bu görev Aile mahkemesi sıfatı ile Asliye Hukuk Mahkemelerindedir.

Boşanma Sonrası Tazminat Davası Ne Kadar Sürer?

Boşanma davalarının, nafaka veya velayet davalarının ayrıca boşanma sonrası tazminat davasının ne kadar süreceği konusunda tam olarak bir süre vermek olanaksızdır. Bu durumlar öncelikle uyuşmazlığın konusuna, mahkemenin iş yüküne veya tarafların zamanında dinlenmesi gibi durumlara göre değişiklik gösterebilmektedir. Boşanma sonrası tazminat davaları da eşlerin kusur durumlarının araştırılması, eşlerin boşanma sonrası tazminat miktarının belirlenmesi açısından sosyal ve ekonomik durumlarının araştırılması gibi durumlara göre değişiklik göstermektedir.

6 Ocak 2024