İçindekiler
Yurtdışında Boşanmanın Türkiye’de Tanınması
Yurtdışında yaşayanlar açısından evliliklerin sonlandırılması durumunda bilinmesi gerekenler vardır. Burada yaşayan Türk vatandaşlarının ve Türkiye ile bağı olan yabancıların yurtdışındayken boşanması durumunda bazı işlemlere gerek duyulur. Bu işlemler sayesinde yurtdışında gerçekleştirilecek boşanmanın Türkiye’de de geçerlilik kazanması sağlanmış olur. Yurtdışında yaşayanlar, bulundukları ülkenin yargı birimleri tarafından verilmiş boşanma kararına sahip olsalar da Türkiye’de bunu geçerli hale getirmek zorundadır.
Yurtdışında boşanan bireyler Türkiye’de evlenmek isteseler dahi bunu gerçekleştiremez. Kişinin boşanmış olduğunun belgelenmesi talep edilir. Bu belgenin alınabilmesi içinse yurt dışında gerçekleştirilen boşanma işleminin Türkiye’de kabul edilmesi zorunludur.
Yurtdışında Boşanmanın Türkiye’de Tanınması Başvurusu
Yurtdışında boşanmış olan bireyler Türkiye’de bu kararın tanınmasını istediklerinde bir başvuru yapmak zorundadır. Bu başvuru yetkili birimlere yapılırken bazı belgelerin de sunulması icap eder. Boşanma kararının tanınabilmesi için başvurunun yapılabileceği merciler şunlardır:
- Yurt dışında hangi ülkede boşanma kararı verildiyse o ülkenin dış temsilciliği,
- Yurt içinde boşanmanın taraflarından birine ait yerleşim yerindeki İl Nüfus Müdürlükleri,
- Boşanan kişinin yurt içinde yerleşim yeri bulunmaması durumunda ise bazı illerde yer alan il müdürlüklerine başvurması gerekir.
Bu iller şunlardır:
- Adana
- Ankara
- Antalya
- Bursa
- Diyarbakır
- İstanbul
- Erzurum
- Gaziantep
- İzmir
- Kayseri
- Konya
- Kahramanmaraş
- Samsun
- Siirt
- Sivas
- Trabzon
- Şanlıurfa
- Van
Yurtdışında Boşanmanın Geçerli Olması İçin Türkiye’de Başvuru Nasıl Yapılmalı?
Yurtdışında boşanmış olan kişiler Türkiye’de bu durumun geçerli olmasını istediklerinde bazı başvuruları yapmış olmaları gerekir. Başvuru tarafların bizzat gerçekleştirebileceği bir işlemdir. Bunun yanı sıra tarafların vekalet verdikleri kişiler de müracaat yapabilir. Yönetmelikler bu konuda izlenmesi gereken sürece açıklık getirmektedir. Başvuru sırasında tarafların her ikisinin müracaatına gerek duyulur. Tek bir tarafın başvurusu yeterli bulunmadığından yurtdışında boşanma gerçekleştirmiş olan taraflar birlikte başvuru yapmak zorundadır.
Tarafların bizzat kendileri gidebileceği gibi kanuni temsilcileri de bu işlemleri gerçekleştirebilir. Başvuru işlemi sırasında zaman açısından aynı anda hareket etmeye gereklilik yoktur. Taraflardan biri başvurusunu yaptıktan sonra diğer tarafın başvuru yapmasında bir sakınca görülmemektedir. Bununla birlikte çiftlerin başvuru süresi bakımından bazı ayrıntıları bilmesi gerekir. Taraflar ayrı ayrı müracaat etmeye karar verdiyse bu durumda dikkate almaları gereken mesele iki başvuru arasındaki süredir.
İki ayrı başvuru yapan çiftlerin aralarındaki zaman aralığı 90 günü geçmeyecek şekilde olmalıdır. Aksi durumda müracaatlarının geçersiz sayılması söz konusu olur.
Yurtdışında Boşanmanın Geçerli Olması İçin Türkiye’de Gerekli Belgeler
Yurtdışında boşanmış olan çiftlerin Türkiye’de bu kararı geçerli saydırabilmesi için yapması gerekenler olur. Aile kütüğünde boşanmanın tescil edilebilmesi adına bu çiftlerin yetkili birime müracaatı gerekir. Yönetmelikte yer alan açıklamalar doğrultusunda ve 7. Madde uyarınca yurtdışında boşanan taraflar bazı belgeleri iletmekle yükümlüdür. Taraflar gerekli başvuruyu yapmadığı takdirde yurtdışında boşanmış olsalar dahi Türkiye’de bu durum geçerli kabul edilmeyecektir.
Bu nedenle yönetmeliklerde belirlenen koşulları yerine getirmek sureti ile Türkiye’de de evli olmadıklarının ispatlanmış olması gerekir. Bu belgelerin sunumu sırasında ise tek bir tarafın müracaatı yeterli görülmemektedir. Boşanan çiftlerin ayrı zamanlarda da olsa bu belgeleri yetkili birime iletmesi istenir. Taraflar ayrı ayrı başvuru yapacaksa aralarındaki müracaat süresinin 90 günü geçmemesine dikkat etmelidirler. Bunun yanı sıra başvuru sırasında teslim edilecek belgeler her iki taraftan istenir. Talep edilen belgeler şunlardır:
- Başvuru formunun doldurulmuş nüshası
- Aile kütüğüne tescil talebi için onaylanmış kararın aslı
- Aile kütüğüne tescil talebi için alınan belgenin aslının noterde ya da dış temsilcilikte onaylanmış Türkçe tercümesi (Apostil şerhi uygulanmış olmalıdır)
- Kimlik-pasaport fotokopisi (Herhangi biri olabilir)
- Taraflar içinde yabancı olan varsa bu durumda kimlik ya da pasaportun noter tasdikli Türkçe tercümesi
- Vekille yapılan başvurularda noterden alınmış onaylı vekaletname aslı ya da aslına uygun olarak hazırlanan örneği
- Adli makamlardan alınmış belge (Yabancı ülke adli birimleri tarafından verilmiş kararlara yönelik Türk mahkemelerine açılmış ve halen görülmekte olan dava dosyaları bilgisi olması durumunda daha önce Türk mahkemeleri tarafından bu karara ilişkin kesin hüküm verildiğine dair mahkeme kararı aslı ya da fotokopisi)
Başvuru işleminin gerçekleşmesi sürecinde evrakın eksiksiz ve tam olarak teslim edilmesi istenir. Yapılan incelemeler doğrultusunda herhangi bir eksik belge olması halinde ise taraflara belgelerini tamamlayabilmeleri için süre verilir. Yetkili birimlerce taraflar için tanınan süre 90 gündür. Bu süre içerisinde taraflar eksiklerini tamamlayarak tekrar başvuru yapabilir. Ön görülen süre içerisinde belgelerin eksikleri tamamlanmadığı takdirde ise tarafların başvurularının reddedilmesi kaçınılmaz olur.
Bu tip başvurular Nüfus ve Vatandaşlık İl Müdürlükleri komisyonlarında incelenmektedir. Komisyonda bir karara alınacağı zaman katılımcıların oy çokluğuna göre hareket edilir. Mevzuatlarda yer alan bilgilere göre hareket eden komisyon üyeleri başvuruyu buna göre değerlendirir. Başvuru belgeleri incelenirken mevzuatlara aykırılık varsa bu durumda müracaat reddedilir. Komisyonun görevi yabancı ülkenin adli makamlarınca verilen kararın aile kütüğüne işlenip işlenmemesinin uygun olup olmadığı yönündedir.
Komisyon başvuruyu inceldikten sonra il müdürlüğüne ve taraflara bilgi verir. Komisyonun yabancı ülkede boşanmış olan tarafların boşanmasının Türkiye kanunları için de uygun olduğu yönünde bir karar vermesi durumunda dış temsilcilikler veya il müdürlükleri aracılığı ile 7 günlük sürede aile kütüklerine tescil işlemi gerçekleşir. Komisyonun başvuruları reddetmesi halinde ise tarafların yapabilecekleri işlemlerden biri Aile Mahkemesi’ne başvurmaktır. Taraflardan her biri başvurunun tanımı ve tenfiz için Aile Mahkemesi’ne dava açmak sureti ile hareket edebilir.