İçindekiler
Boşanma Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Boşanma davasında yetkili ve görevli mahkeme, ayrılık kararı oluştuğunda tarafların merak edebilecekleri arasında yer alır. Boşanma davası yetkili ve görevli mahkemeye müracaat edilerek açılmaktadır. Boşanma davaları aile birliği sonlandırılmak istendiğinde açılır. Bu davalar Aile Hukuku kapsamında görülmektedir. Boşanma davaları açılırken hukuki danışmanlık alınması tarafların menfaatleri icabı daha yararlı olur.
Taraflar çeşitli sebeplere dayanarak ayrılmayı talep edebilir. Boşanma davaları eşlerin anlaşma yoluna gitmesi durumunda anlaşmalı olarak görülebileceği gibi anlaşmanın sağlanamadığı durumlarda çekişmeli boşanma davaları söz konusu olmaktadır. Boşanma davaları ile ilgili olarak Türk Medeni Kanunu uyarınca hareket edilir.
Boşanma davalarının yanı sıra ayrılık davaları ile ilgili olarak da genel kuraldan ayrı hareket edilmektedir. Bu nedenle de boşanma ve ayrılık davaları üç ayrı yer mahkemesinde açılabilir. Boşanma davası aile birliğinin sonlanması talebi ile açılan bir dava türüdür. Boşanma davalarına bakmakla görevli aile mahkemelerine ilişkin 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun’un 4. maddesi:
Aile mahkemeleri, aşağıdaki dava ve işleri görürler:
22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun Üçüncü Kısım hariç olmak üzere İkinci Kitabı ile 3.12.2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanuna göre aile hukukundan doğan dava ve işler,
20.5.1982 tarihli ve 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanuna göre aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi,
Kanunlarla verilen diğer görevler.
Boşanma Davasında Yetkili Mahkeme
Boşanma davasında yetkili mahkeme aracılığı ile davanın görülmesi gerekir. Boşanma davası açan eşin aynı zamanda ayrılık talep etme hakkı da bulunur. Ayrılık davaları da boşanma davası görülmeden önce taraflara bir şans tanımayı hedefleyen ve eşlere düşünmek için fırsat yaratan dava türüdür. Boşanma davasında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesidir.
Bunun yanı sıra davadan önce eşlerin birlikte oturdukları yer mahkemesi de yetkili olurken son defa altı aydan beri birlikte oturma koşulunun sağlanmış olması durumunda bu mahkeme yetkilidir. Davacının ya da davalının yerleşim yerinde açılabilen boşanma davaları kişinin aile kütüğünün kayıtlı olduğu yerleşim yeri esas alınarak açılmaktadır. Davacı ya da davalının belirtilen adreste sürekli oturduğu ispatlanmalıdır.
Boşanma Davasında Görevli Mahkeme
Boşanma davasında görevli mahkeme davanın görüleceği mercidir. Aile Hukuk kapsamında ele alınan boşanma davaları yetkili ve görevli mahkemelere açılır. Bu davalar sırasında görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. Bazı durumlarda Aile Mahkemesi bulunmadığında bu defa Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurulması gerekir. Asliye Hukuk Mahkemesi Aile Mahkemesi’nin olmadığı yerlerde davaya bakabilir fakat Aile Mahkemesi sıfatı ile bu davaya bakmadığında dava bozulabilmektedir.
Boşanma Davalarında Yetkisizlik ve Görevsizlik Kararı
Boşanma davalarında yetkisizlik ve görevsizlik kararı üzerine taraflardan biri kanuni süresi içerisinde kararı veren mahkemeye başvurması gerekir. Bu müracaat sırasında dava dosyasının yetkili veya görevli mahkemeye gönderilmesi talep edilir. Görev ve yetkiye itiraz talebi aynı anda ileri sürülebilmektedir. Bu durumda öncelikle bakılması gereken mahkemenin görev konusudur. Ardından da mahkemenin yetkili olup olmadığının incelenmesi zorunludur.
Taraflardan biri bu başvuruyu kanuni süresi içerisinde yapmadığında dava açılmamış sayılacaktır. Yetkisizlik ve görevsizlik kararı veren mahkeme bu durumda konu hakkında re’ sen karar verir. Dosyanın gönderildiği mahkeme taraflara kendiliğinden davetiye gönderecektir. Dava ile ilgili olarak görevsizlik ve yetkisizlik kararı mahkeme için verildiğinde ve dava başka bir mahkemede görüldüğü takdirde yargılama giderleri konusunda o mahkeme karar verir.
Yetkisizlik ve görevsizlik kararının ardından dava için başka bir mahkemede işlem yapılmadığında talebin gerçekleşmesine bağlı olarak dava açılan mahkemenin dosya üzerinden bu durumu tespiti gerçekleşir. Bu durumda da davacı yargılama giderlerini ödeme konusunda mahkûm edilir.
Boşanma Davası
Boşanma davası ayrılmaya karar veren tarafların açmak zorunda oldukları bir davadır. Aile birliği kurulurken tarafların kendi özgür iradeleri ile karar vermesi söz konusudur. Aile toplum açısından önemli bir birimdir. Toplumun en temel yapı taşı olan ailenin dağılması istenmez. Bu nedenle de aile birliğinin korunabilmesi için devlet kurumları aracılığı ile hareket edilir. Boşanma çeşitli nedenlere dayanılarak açılabilecek bir dava türüdür. Taraflar boşanma kararı aldığında evlilik kararı aldıklarında olduğu gibi özgür iradeleri ile hareket edemezler.
Resmi olarak boşanmanın gerçekleşebilmesi için mahkeme yoluna başvurulması gerekir. Bu durumda da Aile Mahkemesi aracılığı ile hareket edilir. Çekişmeli ya da anlaşmalı olarak görülebilen boşanma davaları için hukuki danışmanlık alınması hak kayıplarının engellenebilmesi için gereklidir. Anlaşmalı boşanma davaları kısa sürede sonuçlanabilirken çekişmeli bir boşanma davası için süreç uzundur. Çekişmeli davalar sırasında maddi ve manevi tazminat talepleri, velayet, nafaka davaları da sürece eşlik edebilir.
Boşanma davası yetkili ve görevli mahkemeye Açılır. Dava açılırken bir dilekçe vermek sureti ile mahkemeye müracaat edilmesi gerekir. Mahkeme harçları da dilekçe sunulurken yetkili birimlere yatırılması gereken bir ödemedir. Dava açıldıktan sonra mahkeme kanalı ile taraflara tebligatlar yapılarak mahkemeye çağrılmaları sürecin ilerleyen aşamalarıdır. Boşanma davasına ek olarak ayrılık davaları da eşlerin açabileceği bir dava türüdür ve boşanma öncesinde tarafların sakin düşünmesine yardımcı olan bir hukuki uygulamadır.