Dijital çağın karanlık yüzü olan siber suçlar, bireylerden kurumlara kadar herkesi tehdit edebilen, bilgi güvenliğinden mali kayıplara, itibar zedelenmesinden psikolojik travmalara kadar geniş bir yelpazede zarara yol açabilen ciddi eylemlerdir. Bu rehber, siber suçlarla mücadelede en önemli silahınız olan bilgiye ulaşmanızı ve hukuki haklarınızı korumanızı hedeflemektedir.
Siber Suç Nedir? Temel Kavramlar ve Bilmeniz Gerekenler
Siber Suçun Tanımı ve Kapsamı
Siber suç, bilgisayar sistemleri, ağları veya dijital veriler kullanılarak ya da bunlara karşı işlenen her türlü yasa dışı faaliyeti ifade eder. Bu suçlar, bilişim sistemlerine yetkisiz erişimden veri hırsızlığına, dolandırıcılıktan siber zorbalığa kadar çok geniş bir alanı kapsar. Siber suçlar, genellikle bilişim sistemlerini araç olarak kullanarak veya doğrudan bilişim sistemlerini hedef alarak işlenir.
Siber Suçları Geleneksel Suçlardan Ayıran Özellikler
Siber suçlar, geleneksel suç tiplerinden bazı temel özellikleriyle ayrılır:
- Sınır Ötesi Nitelik: Failler ve mağdurlar farklı ülkelerde bulunabilir, bu da uluslararası işbirliğini gerektirir.
- Anonimlik ve Kimlik Gizleme Kolaylığı: Failler, dijital ortamın sunduğu imkanlarla kimliklerini gizlemeye çalışabilirler.
- Hızlı Yayılım ve Geniş Etki Alanı: Bir siber saldırı veya suç, çok kısa sürede çok sayıda kişiyi etkileyebilir.
- Delillerin Kırılganlığı: Dijital deliller kolayca silinebilir, değiştirilebilir veya yok edilebilir, bu da soruşturma süreçlerini zorlaştırır.
Türkiye’de Siber Suçlarla İlgili Temel Yasal Düzenlemeler
Türkiye’de siber suçlarla mücadele temel olarak 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında düzenlenmiştir. TCK’nın “Bilişim Alanında Suçlar” başlıklı onuncu bölümünde (Madde 243-246) bilişim sistemlerine yönelik suçlar spesifik olarak tanımlanmıştır. Bunun yanı sıra, internet yoluyla işlenen hakaret, tehdit, özel hayatın gizliliğini ihlal, dolandırıcılık gibi suçlar da ilgili TCK maddeleri uyarınca cezalandırılmaktadır. Ayrıca, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ve diğer ilgili mevzuatlat da siber suçlarla mücadelede önemli bir yer tutar.
Yaygın Siber Suç Örnekleri Nelerdir?
Siber suçlar çok çeşitli şekillerde karşımıza çıkabilir. İşte en yaygın siber suç örnekleri:
- Bilişim Sistemlerine Girme Suçu (TCK Madde 243): Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına hukuka aykırı olarak girmek veya orada kalmaya devam etmek.
- Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu (TCK Madde 244): Bir bilişim sisteminin işleyişini engellemek, bozmak, sistemdeki verileri yok etmek, değiştirmek, erişilmez kılmak, sisteme veri yerleştirmek veya var olan verileri başka bir yere göndermek.
- Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu (TCK Madde 245): Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçirip veya elinde bulundurup kart sahibinin rızası olmaksızın kullanmak veya kullandırtmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlamak.
- Yasak Cihaz veya Programlar (TCK Madde 245/A): Bir cihazın, bilgisayar programının, şifrenin veya sair güvenlik kodunun münhasıran bilişim suçlarının işlenmesi için yapıldığını veya oluşturulduğunu bilerek bunları imal etmek, ithal etmek, satmak, kabul etmek, bulundurmak veya başkalarına vermek.
- İnternet Dolandırıcılığı (TCK Madde 158/1-f kapsamında Nitelikli Dolandırıcılık): Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenen dolandırıcılık suçları. Örneğin, sahte alışveriş siteleri, oltalama (phishing) saldırıları.
- Sosyal Medya Suçları:
- Hakaret (TCK Madde 125): Sosyal medya platformları üzerinden bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat etmek veya sövmek.
- Tehdit (TCK Madde 106): Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden ya da malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehdit etmek.
- Özel Hayatın Gizliliğini İhlal (TCK Madde 134): Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal etmek, örneğin izinsiz fotoğraf veya video paylaşmak.
- Siber Zorbalık: Dijital teknolojiler kullanılarak tekrarlayan bir şekilde bir kişiyi korkutmak, öfkelendirmek veya utandırmak amacıyla yapılan davranışlar. Tehdit, taciz, iftira, aşağılama gibi unsurlar içerebilir.
- Kimlik Hırsızlığı ve Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Olarak Ele Geçirilmesi (TCK Madde 135, 136): Başkasına ait kimlik bilgilerini ele geçirip kullanmak veya kişisel verileri hukuka aykırı olarak kaydetmek, yaymak.
- Yasa Dışı Bahis ve Kumar (7258 Sayılı Kanun): İnternet üzerinden yasa dışı bahis veya kumar oynatmak veya oynanmasına imkan sağlamak.
- Çevrimiçi Çocuk İstismarı: Çocukların cinsel istismarına yönelik içeriklerin üretilmesi, yayılması veya bulundurulması.
Bu liste, siber suçların tümünü kapsamamakla birlikte en sık karşılaşılan türleri içermektedir.
Siber Suça Maruz Kaldığınızda Atmanız Gereken İlk Adımlar
Bir siber suçun mağduru olduğunuzu fark ettiğiniz anda panik yapmak yerine sakin kalmak ve doğru adımları atmak, hem zararın büyümesini engellemek hem de hukuki sürecin sağlıklı işlemesi açısından kritik öneme sahiptir.
- Sakin Kalın ve Panik Yapmayın: Yaşadığınız durumun şok edici olabileceğini anlıyoruz, ancak panik halinde alınacak kararlar durumu daha da kötüleştirebilir. Derin bir nefes alın ve durumu mantıklı bir şekilde değerlendirmeye çalışın.
- Delilleri Toplayın ve Güvence Altına Alın: Siber suçlarda deliller dijital olduğu için çok kırılgandır. Mümkün olan en kısa sürede ve en fazla sayıda delili toplamaya çalışın:
- Ekran Görüntüleri (Screenshot): Tehdit mesajları, hakaret içeren yorumlar, sahte profiller, dolandırıcılık girişimleri, şüpheli web siteleri, banka hesap hareketleri gibi durumlarla ilgili ekran görüntüleri alın. Ekran görüntülerinde tarih ve saatin görünür olmasına özen gösterin.
- URL Adresleri: Suçun işlendiği web sitelerinin, sosyal medya profillerinin veya diğer platformların tam URL adreslerini kopyalayın ve kaydedin.
- E-postalar ve Mesajlar: Tehdit, şantaj, dolandırıcılık içeren e-postaların veya mesajların orijinallerini silmeyin, saklayın. Mümkünse başlık (header) bilgilerini de kaydedin.
- Log Kayıtları: Eğer bir saldırıya uğradıysanız, modem, güvenlik duvarı veya sunucu log kayıtlarınız delil niteliği taşıyabilir.
- İşlem Bilgileri: Mali bir kayba uğradıysanız, banka dekontları, işlem referans numaraları gibi bilgileri muhafaza edin.
- İletişimi Kesin: Eğer dolandırıcı, siber zorba veya şüpheli bir hesapla iletişim halindeyseniz, daha fazla bilgi vermemek ve manipülasyona uğramamak için iletişimi kesin. Şüpheli hesapları engelleyin.
- Şifrelerinizi Değiştirin ve Güvenlik Önlemlerinizi Artırın: Özellikle hesaplarınızın ele geçirildiğinden şüpheleniyorsanız, derhal ilgili hesapların ve diğer önemli hesaplarınızın (e-posta, bankacılık vb.) şifrelerini güçlü ve benzersiz şifrelerle değiştirin. Mümkün olan her yerde iki faktörlü kimlik doğrulamayı (2FA) aktif edin.
- Durumu İlgili Platformlara Bildirin: Suçun işlendiği sosyal medya platformuna (örneğin sahte hesap, hakaret içerikli yorum), e-posta sağlayıcısına veya bankanıza durumu bildirerek ilgili içeriğin kaldırılmasını veya hesabın incelenmesini talep edin. Bu platformların kendi şikayet mekanizmaları genellikle mevcuttur.
Bu ilk adımlar, acil durum yönetimi ve delil toplama açısından hayati önem taşır.
Siber Suçlar Nereye ve Nasıl Şikayet Edilir? (Siber Suçlar Şikayet ve İhbar Yolları)
Siber suç mağduru olduğunuzda veya bir siber suça tanık olduğunuzda başvurabileceğiniz çeşitli resmi makamlar ve kanallar bulunmaktadır.
Siber Suçlara Kim Bakar? Yetkili Merciler
Türkiye’de siber suçlarla ilgili şikayet ve ihbarlarınızı iletebileceğiniz başlıca yetkili merciler şunlardır:
- Cumhuriyet Başsavcılıkları: Siber suçlar da dahil olmak üzere tüm suçlarla ilgili soruşturma makamı Cumhuriyet Başsavcılıklarıdır. Doğrudan en yakın Adliye’deki Cumhuriyet Başsavcılığı’na bir şikayet dilekçesi ile başvurabilirsiniz.
- Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlükleri (Polis/Jandarma): Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde bulunan Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlıkları ve bunlara bağlı il/ilçe şube müdürlükleri, siber suçların soruşturulmasında uzmanlaşmış birimlerdir. Bu birimlere de doğrudan veya Cumhuriyet Başsavcılığı aracılığıyla başvurulabilir.
- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK): BTK, özellikle 5651 sayılı Kanun kapsamına giren internet ortamındaki yasa dışı içeriklerle (örneğin, çocukların cinsel istismarı, müstehcenlik, yasa dışı bahis) ilgili ihbarları alır ve erişimin engellenmesi gibi idari tedbirler uygulayabilir. Ancak BTK bir soruşturma makamı değildir, cezai süreç için yine adli makamlara başvurmak gerekir.
- CİMER (Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi): CİMER üzerinden de siber suçlarla ilgili ihbar ve şikayetlerinizi ilgili kurumlara iletilmek üzere yapabilirsiniz.
Siber Suçlar İhbar Hattı Var Mı?
Doğrudan bir “Alo Siber Suçlar İhbar Hattı” şeklinde telefonla ulaşılabilen bir hat olmasa da, Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nın web sitesi (siber.egm.gov.tr) üzerinden veya il siber suçlarla mücadele şube müdürlüklerinin iletişim kanalları aracılığıyla online ihbar ve şikayette bulunma imkanları mevcuttur. Ayrıca, BTK’nın da Bilgi ve İhbar Merkezi (ihbarweb.org.tr) üzerinden belirli türdeki içerikler için online ihbar yapılabilmektedir.
Şikayet Süreci Adım Adım Nasıl İşler?
- Delillerin Toplanması ve Hazırlanması: Yukarıda belirtildiği gibi, elinizdeki tüm dijital ve diğer delilleri (ekran görüntüleri, URL’ler, mesajlar, loglar, dekontlar vb.) düzenli bir şekilde hazırlayın.
- Şikayet Dilekçesi Nasıl Yazılır?: Şikayetinizi resmi bir dilekçe ile yapmanız, sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlar. Dilekçede kimlik bilgileriniz, olayın ayrıntıları, şüpheliye dair bilgiler (varsa), delilleriniz ve talepleriniz net bir şekilde yer almalıdır. (Bir sonraki bölümde dilekçe hazırlama konusuna detaylı değineceğiz.)
- Dilekçenin Yetkili Makama Sunulması: Hazırladığınız dilekçe ve ekindeki delillerle birlikte en yakın Cumhuriyet Başsavcılığı’na veya Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne başvurun.
- Soruşturma Aşaması: Şikayetiniz üzerine Cumhuriyet Savcısı tarafından soruşturma başlatılır. Savcı, kolluk kuvvetleri (polis/jandarma siber suçlar birimleri) aracılığıyla delilleri toplar, şüphelilerin ifadesini alır ve gerekli araştırmaları yapar. Bu aşamada, şüphelilerin tespiti için teknik incelemeler (IP adresi takibi, dijital materyal analizi vb.) yapılabilir.
- Kovuşturma (Dava) Aşaması: Savcı, soruşturma sonucunda yeterli şüpheye ulaşırsa bir iddianame düzenleyerek kamu davası açar ve kovuşturma (yargılama) aşamasına geçilir. Mahkeme, tarafları dinler, delilleri değerlendirir ve bir karar verir.
Unutmayın, siber suçlarla ilgili şikayetler genellikle takibi şikayete bağlı olmayan suçlar kategorisine girer. Yani, kamu adına soruşturulması ve kovuşturulması gereken suçlardır. Ancak mağdur olarak sürece müdahil olmanız ve şikayetçi olmanız, sürecin etkinliği açısından önemlidir.
Siber Suç Şikayet Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?
Siber suç şikayet dilekçesi, adli makamlara yapacağınız resmi başvurunun temelini oluşturur. Dilekçenizin açık, anlaşılır, hukuki unsurları içeren ve delillerle desteklenmiş olması, soruşturmanın etkin bir şekilde yürütülmesine katkı sağlar.
Dilekçede Bulunması Gereken Zorunlu Unsurlar
- Başlık: Şikayette bulunulacak makamın doğru bir şekilde belirtilmesi (Örn: xxx CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA).
- Şikayet Eden (Müşteki) Bilgileri: Adınız, soyadınız, T.C. kimlik numaranız ve açık adresiniz. Varsa vekilinizin (avukatınızın) bilgileri.
- Şüpheli (Fail) Bilgileri: Eğer şüphelinin kimliği biliniyorsa (adı, soyadı, kullanıcı adı, telefon numarası, e-posta adresi vb.) bu bilgiler belirtilmelidir. Bilinmiyorsa, “Faili Meçhul” veya “Tespiti Talep Edilen Şahıs/Şahıslar” şeklinde ifade edilebilir.
- Suç Tarihi ve Yeri: Suçun işlendiği yaklaşık tarih ve saat aralığı. Suçun işlendiği yer genellikle dijital ortam (internet, sosyal medya platformu, e-posta vb.) olacaktır.
- Olayın Ayrıntılı ve Kronolojik Anlatımı: Yaşadığınız olayı, başlangıcından itibaren tüm detaylarıyla, kronolojik bir sıra içinde, açık ve net bir dille anlatın. Ne oldu, nasıl oldu, kimler dahil oldu gibi sorulara yanıt verin.
- Suç Tipinin Belirtilmesi (Mümkünse): Yaşadığınız olayın hangi siber suç tipine (dolandırıcılık, hakaret, tehdit, bilişim sistemine girme vb.) girdiğini düşünüyorsanız belirtebilirsiniz. Emin değilseniz, olayı anlatmanız yeterlidir, hukuki nitelendirmeyi savcılık yapacaktır.
- Delillerin Listesi ve Açıklamaları: Topladığınız tüm delilleri (ekran görüntüleri, mesaj dökümleri, URL’ler, banka kayıtları vb.) dilekçenizde listeleyin ve her bir delilin olayla bağlantısını kısaca açıklayın. Delillerin asıllarını veya onaylı suretlerini dilekçenize ekleyin.
- Talepler: Dilekçenizin sonuç bölümünde ne talep ettiğinizi açıkça belirtin. Örneğin:
- Şüphelinin kimliğinin tespit edilerek hakkında kamu davası açılmasını,
- Cezalandırılmasını,
- Uğradığınız zararın giderilmesini (maddi/manevi tazminat talepleri genellikle hukuk mahkemelerinde ayrı bir dava konusu olabilir ancak ceza davasında da belirtilebilir),
- Gerekli güvenlik tedbirlerinin alınmasını talep edebilirsiniz.
- Tarih ve İmza: Dilekçenin sonuna tarih atıp imzalamayı unutmayın.
Dilekçe Yazımında Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki ve Teknik Detaylar
- Açık ve Anlaşılır Dil Kullanın: Karmaşık cümlelerden ve gereksiz hukuki jargondan kaçının. Olayı herkesin anlayabileceği sadelikte anlatın.
- Objektif Olmaya Çalışın: Duygusal ifadelerden ziyade, olguları ve delilleri ön plana çıkarın.
- Tutarlı Olun: Anlattıklarınızda çelişkili ifadelerden kaçının.
- Delillerle Destekleyin: Her iddianızı mümkün olduğunca somut delillerle destekleyin.
- Ekleri Numaralandırın: Dilekçenize eklediğiniz delilleri (EK-1, EK-2 şeklinde) numaralandırın ve dilekçe metninde ilgili delile atıfta bulunun.
- Profesyonel Yardım Almayı Düşünün: Özellikle karmaşık siber suç vakalarında veya hukuki süreçler hakkında yeterli bilginiz yoksa bir avukattan profesyonel hukuki yardım almanız, haklarınızı daha etkin korumanızı sağlayacaktır.
Örnek Siber Suç Şikayet Dilekçesi Başlıkları ve Genel Yapısı
Aşağıda tam bir dilekçe örneği sunmak yerine, bir siber suç şikayet dilekçesinin temel yapısını ve kullanılabilecek başlıkları görebilirsiniz:
[ŞİKAYET EDİLECEK MAKAMİN ADI]
(Örn: xxx CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI'NA)
ŞİKAYET EDEN (MÜŞTEKİ) : Adınız Soyadınız (T.C. Kimlik No: ...)
Adresiniz: ...
VEKİLİ : Av. Adı Soyadı (Varsa)
Adresi: ...
ŞÜPHELİ : Adı Soyadı / Kullanıcı Adı (Biliniyorsa) veya Faili Meçhul
(Bilinen Diğer Bilgileri: ...)
SUÇ : [Örn: Bilişim Sistemleri Vasıtasıyla Dolandırıcılık, Hakaret, Tehdit vb.]
SUÇ TARİHİ VE YERİ : .../.../20... ve devam eden tarihler, İnternet Ortamı / [Platform Adı]
AÇIKLAMALAR :
1. [Olayın başlangıcı ve gelişimi kronolojik olarak anlatılır. Şüphelinin eylemleri detaylandırılır.]
2. [Mağduriyetin nasıl oluştuğu, ne tür zararların meydana geldiği açıklanır.]
3. [Suçun unsurlarına ve şüphelinin kastına dair değerlendirmeler yapılabilir.]
4. [Toplanan deliller ve bu delillerin olayla bağlantısı açıklanır.]
DELİLLER :
1. Ekran Görüntüleri (EK-1)
2. Mesaj Dökümleri (EK-2)
3. Banka Kayıtları (EK-3)
4. Tanık Beyanları (Tanıkların Adı Soyadı ve Adresleri)
5. [Diğer tüm deliller]
HUKUKİ NEDENLER : TCK Madde [İlgili Maddeler], CMK ve ilgili sair mevzuat.
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
1. Şüpheli/şüphelilerin kimliklerinin tespit edilerek haklarında gerekli soruşturmanın yapılmasını ve kamu davası açılmasını,
2. Şüpheli/şüphelilerin eylemlerine uyan suçlardan dolayı cezalandırılmalarını,
3. [Varsa diğer talepler]
Saygılarımla arz ve talep ederim. .../.../20...
Şikayet Eden (Müşteki)
Ad Soyad
İmza
EKLER:
EK-1: ... Sayfa Ekran Görüntüsü
EK-2: ... Sayfa Mesaj Dökümü
[Diğer ekler]
Bu sadece genel bir şablondur ve her olayın özelliğine göre uyarlanmalıdır.
Siber Suçların Cezaları Nelerdir? (Siber Suç Cezası Kaç Yıldır? Siber Suç Yatarı Nedir?)
Siber suçların cezaları, işlenen suçun türüne, niteliğine, meydana gelen zararın büyüklüğüne ve failin durumuna göre değişiklik gösterir. Türk Ceza Kanunu’nda siber suçlara ilişkin çeşitli ceza yaptırımları öngörülmüştür.
Türk Ceza Kanunu’nda Siber Suçlara İlişkin Cezalar (Genel Bir Bakış)
- Bilişim Sistemine Girme (TCK 243): Bir yıla kadar hapis veya adli para cezası. Fiilin bedel karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde altı aydan iki yıla kadar hapis cezası.
- Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme (TCK 244): Bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası. Bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi hakkında işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır.
- Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması (TCK 245): Üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası. Suçun, sahte üretilmiş veya üzerinde sahtecilik yapılmış bir banka veya kredi kartı kullanılarak işlenmesi halinde dört yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası.
- Yasak Cihaz veya Programlar (TCK 245/A): Bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası.
İnternet üzerinden işlenen dolandırıcılık, hakaret, tehdit gibi suçlarda ise bu suçların TCK’daki temel cezaları, bilişim sistemlerinin kullanılması nedeniyle nitelikli hal sayılarak artırılabilir.
Cezayı Etkileyen Faktörler
Cezanın belirlenmesinde mahkeme; suçun işleniş biçimi, suçun işlenmesinde kullanılan araçlar, suçun konusu, meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığı, failin kastının yoğunluğu, failin güttüğü amaç ve saik gibi birçok faktörü dikkate alır.
“Siber Suç Yatarı” Kavramı ve Uygulamadaki Durum
“Siber suç yatarı” terimi, siber suçlardan dolayı hükmedilen hapis cezasının cezaevinde geçirilecek fiili süresini ifade eder. Bu süre, cezanın miktarına, failin kişisel durumuna (tekerrür vb.), ceza infaz kanunundaki koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik hükümlerine göre değişiklik gösterir. Her siber suç için standart bir “yatar” süresi yoktur; her dosya kendi özelinde değerlendirilir.
Siber Suçlardan Yakalananlar ve Yargılama Süreçleri Hakkında Genel Bilgi
Siber suç faillerinin tespiti, dijital delillerin analizi ve uluslararası işbirliği gibi teknik süreçler gerektirebilir. Yakalanan şüpheliler, Cumhuriyet Savcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında ifade verirler. Yeterli delil bulunması halinde haklarında kamu davası açılır ve yargılanırlar. Yargılama sonucunda suçlu bulunanlar, kanunda öngörülen cezalara çarptırılırlar.
Siber Suçlardan Korunma Yolları
Siber suç mağduru olmamak için alabileceğiniz bazı temel önlemler bulunmaktadır:
- Güçlü Şifreler ve İki Faktörlü Kimlik Doğrulama: Tüm hesaplarınız için karmaşık, tahmin edilmesi zor ve benzersiz şifreler kullanın. Mümkün olan her platformda iki faktörlü kimlik doğrulamayı (2FA) aktif hale getirin.
- Yazılım Güncellemeleri ve Güvenlik Yazılımları: İşletim sisteminizi, internet tarayıcınızı ve diğer tüm yazılımlarınızı güncel tutun. Güvenilir bir antivirüs ve güvenlik duvarı programı kullanın.
- Bilinçli İnternet Kullanımı ve Şüpheli Bağlantılardan Kaçınma: Tanımadığınız kişilerden gelen e-postaların eklerini veya bağlantılarını açmayın. Güvenilir olmayan web sitelerinden dosya indirmeyin. Oltalama (phishing) saldırılarına karşı dikkatli olun.
- Kişisel Veri Gizliliği ve Farkındalık: Sosyal medya ve diğer platformlarda kişisel bilgilerinizi (adres, telefon, T.C. kimlik no vb.) paylaşırken dikkatli olun. Gizlilik ayarlarınızı düzenli olarak kontrol edin.
Bu önlemler, siber suçlara karşı önemli bir koruma kalkanı oluşturacaktır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Siber zorbalık şikayet edilir mi? Nereye şikayet edilir?
Evet, siber zorbalık bir suçtur ve şikayet edilebilir. Siber zorbalığın içeriğine göre (tehdit, hakaret, özel hayatın gizliliğini ihlal vb.) ilgili TCK maddeleri uyarınca cezalandırılabilir. Şikayetlerinizi Cumhuriyet Başsavcılıklarına veya Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüklerine yapabilirsiniz. Ayrıca, olayın geçtiği sosyal medya platformuna da durumu bildirmeniz önemlidir.
Sahte sosyal medya hesabı nasıl ve nereye şikayet edilir?
Sahte sosyal medya hesapları, öncelikle ilgili sosyal medya platformunun kendi şikayet mekanizmaları kullanılarak platforma bildirilmelidir. Eğer bu sahte hesap aracılığıyla bir suç işleniyorsa (örneğin, dolandırıcılık, hakaret, kimlik hırsızlığı), ayrıca Cumhuriyet Başsavcılığı’na veya Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne delillerinizle birlikte şikayette bulunabilirsiniz.
Telefon dolandırıcılığı nereye şikayet edilir?
Telefon dolandırıcılığı mağduru olduysanız, derhal en yakın Cumhuriyet Başsavcılığı’na veya polis/jandarma merkezine giderek şikayetçi olmalısınız. Banka hesaplarınızla ilgili bir durum varsa bankanızla da iletişime geçmelisiniz. Topladığınız tüm delilleri (arayan numara, mesaj içerikleri, para transferi bilgileri vb.) yetkililere sunmanız önemlidir.
Siber suçlarda zaman aşımı süresi nedir?
Siber suçlarda zaman aşımı süresi, işlenen suçun türüne ve TCK’da o suç için öngörülen cezanın üst sınırına göre değişir. Örneğin, TCK Md. 243/1 kapsamındaki bilişim sistemine girme suçunda dava zamanaşımı süresi genellikle 8 yıldır. Ancak her suç tipi için bu süre farklılık göstereceğinden, spesifik bir durum için bir hukukçuya danışmak en doğrusudur.
Siber suçlar uzmanı bir avukata danışmak neden önemlidir?
Siber suçlar teknik detaylar ve karmaşık hukuki süreçler içerebilir. Siber suçlar konusunda uzman bir avukat, haklarınızı en doğru şekilde anlamanıza, delillerinizi etkin bir şekilde toplamanıza, şikayet dilekçenizi usulüne uygun hazırlamanıza ve hukuki süreci sizin adınıza takip ederek en iyi sonucu almanıza yardımcı olabilir.
Sonuç
Siber suçlar, dijital dünyada hepimizin karşılaşabileceği ciddi tehditlerdir. Ancak unutmayın ki, bu suçlarla mücadelede yalnız değilsiniz. Siber suçların ne olduğunu anlamak, mağduriyet anında doğru adımları atmak, şikayet ve ihbar mekanizmalarını bilmek, haklarınızı arama konusunda size güç verecektir. Bu makalede paylaşılan bilgilerin, siber suçlara karşı daha bilinçli ve güvende olmanıza katkı sağlamasını umuyoruz. Eğer bir siber suç mağduru olduysanız veya bu konuda daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa, bir hukuk uzmanına danışmaktan çekinmeyin.
Bu makale hakkındaki yorumlarınızı, sorularınızı veya siber suçlarla ilgili kendi deneyimlerinizi aşağıdaki yorum bölümünde bizimle paylaşabilirsiniz.