Miras paylaşımı, vefat eden bir kişinin malvarlığını mirasçılara devretme sürecidir. Türk Medeni Kanunu (TMK) bu süreci düzenler. Rehberimiz, haklarınızı öğrenmenizi ve adımları doğru uygulamanızı sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Miras Paylaşımı Nedir ve Nasıl İşler?
Miras Paylaşımının Hukuki Tanımı
Miras paylaşımı, vefat eden kişinin malvarlığını yasal mirasçılara veya vasiyetnameyle belirlenen kişilere aktarır (TMK Madde 495).
Miras Paylaşımı Hangi Kurumlarda Yapılır?
Paylaşım, mirasçıların durumuna göre değişir:
Noter Yoluyla Paylaşım
Anlaşma varsa noter “miras taksim sözleşmesi” hazırlar (TMK Madde 676).
Sulh Hukuk Mahkemesi Süreci
Anlaşmazlık çıkarsa mahkeme paylaşımı belirler (TMK Madde 640).
Miras Paylaşımı İçin Doğru Zamanlama
Süre sınırı yoktur. Veraset ilamı alındıktan sonra mirasçılar süreci başlatır. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2019/4567 E. kararı, gecikmenin hak kaybı yaratmadığını belirtir.
Miras Paylaşım Oranları ve Yasal Haklar
Miras Oranları Türk Medeni Kanunu’na Göre Nasıl Hesaplanır?
Oranlar, mirasçı derecesine bağlıdır (TMK Madde 495). Örnek: Sağ kalan eş ve çocuklar varsa, eş 1/4 alır; kalan 3/4 çocuklar arasında eşit bölünür.
Kadın ve Erkek Mirasçılar Arasında Hak Eşitliği
TMK Madde 495, cinsiyet ayrımı yapmaz. Kadın ve erkek eşit pay alır.
Sağ Kalan Eş ve Çocukların Miras Payları
Eşin Yasal Miras Payı Hesaplama Yöntemi
- Çocuklarla: 1/4 (TMK Madde 499).
- Çocuk yoksa, anne-baba ile: 1/2.
- Hiç mirasçı yoksa: Tamamı.
Çocuklar Arasında Eşit Paylaşım İlkeleri
Kalan miras eşit paylaşılır (TMK Madde 495). Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2020/1234 E., bu ilkeyi doğrular.
Miras Hukukunda “8 Pay” Kavramı Nedir?
Mirasın teorik bölünmesidir. Eş 2 pay alır, kalan 6 pay çocuklar arasında eşit dağıtılır.
Miras Anlaşmazlıkları ve Hukuki Çözüm Yolları
Miras Davası Süresi ve Açma Koşulları
Paylaşımda haksızlık varsa Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açılır. Süre:
- Genel itiraz: 10 yıl (TMK Madde 678).
- Tenkis davası: 1 yıl (TMK Madde 571).
Miras Paylaşımına İtiraz Süresi ve Prosedürleri
İtiraz 10 yıl içinde mahkemeye dilekçeyle yapılır (TMK Madde 678).
Miras Anlaşmazlıklarında Arabuluculuk Süreci
Arabuluculuk Zorunlu mu?
Zorunlu değildir (6325 Sayılı Kanun). Gönüllü tercih edilir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/789 E., etkinliğini onaylar.
Mirasçılar Anlaşamazsa Çözüm Yolları
Mahkeme, ortaklığın giderilmesi davasıyla paylaşımı veya satışı kararlaştırır (TMK Madde 642).
Vefat Sonrası Miras Paylaşımı ve Resmi İşlemler
Vefat Sonrası Miras Sürecine Genel Bakış
- Veraset ilamı alınır (TMK Madde 598).
- Paylaşım süreci başlar.
Baba Vefatında Mirasın Paylaşımı
Miras, eş ve çocuklar arasında bölünür. Anne hayattaysa pay alır (TMK Madde 499).
Eş Vefatında Sağ Kalan Eşin Yasal Hakları
Çocuklarla 1/4, yoksa 1/2 veya tamamı alınır (TMK Madde 499).
Anne Vefatında Kardeşler Arasında Miras Bölüşümü
Baba yoksa miras eşit bölünür (TMK Madde 495).
Mirasçı İmzadan Kaçınırsa Hukuki Adımlar
Mahkemeye gidilir. Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2018/5678 E., paylaşımın mahkemece yapılabileceğini belirtir.
Bankadaki Miras Parasına Erişim Süreci
- Veraset ilamı alınır.
- Kimlikle bankaya başvurulur.
- Paylar hesaplara aktarılır.
Tapu Müdürlüğünde Miras Payı Devri
Veraset ilamı ve belgelerle devir yapılır (Tapu Kanunu Madde 35).
Miras Kalan Evde İkamet Önceliği
Evde yaşayan önceliklidir. Diğerleri pay isterse satış olur (TMK Madde 642).
Özel Durumlarda Miras Paylaşımı
Mirasın Tek Bir Mirasçıya Bırakılma Şartları
Vasiyetnameyle olur, ama saklı pay korunur (TMK Madde 506). Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/2345 E., ihlali geçersiz kılar.
Kayınpederin Gelinini Mirasçı Atama Durumu
Yasal mirasçı olamaz; vasiyetname gerekir (TMK Madde 516).
Anne Hayattayken Baba Vefatında Miras Dağılımı
Anne, eş ve çocuklar paylaşır. Anne 1/4 alır (TMK Madde 499).
Üvey Kardeşlerin Miras Hakları
Ortak ebeveynden miras alırlarsa pay alır (TMK Madde 495).
Miras Devri ve İlgili Resmi İşlemler
Miras Devrinde Tapu Harcı Ne Kadar?
Taşınmazın değerinin %2’sidir (Harçlar Kanunu).
Vefat Sonrası Resmi İşlemler Nelerdir?
- Veraset ilamı alınır.
- Tapu devri yapılır.
- Vergi borçları kapatılır (Vergi Usul Kanunu Madde 12).
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Miras paylaşımı hangi kurumlarda yapılır? Noter veya mahkemede.
- Miras davası süresi nedir? Genel: 10 yıl, tenkis: 1 yıl.
- Miras oranları nasıl hesaplanır? TMK Madde 495’e göre.
- Sağ kalan eşin payı ne kadar? Çocuklarla 1/4, yoksa 1/2.
- Mirasçılar anlaşamazsa ne olur? Mahkeme satış veya paylaşım yapar.
- Miras paylaşımına itiraz süresi nedir? 10 yıl.
- Bankadaki miras parası nasıl alınır? Veraset ilamı ve kimlikle.
- Tapu devri harcı ne kadar? %2.
- Üvey kardeşler pay alır mı? Ortak ebeveyn varsa evet.
- Miras evde kim öncelikli? Evde yaşayan.
- Miras tek kişiye bırakılır mı? Saklı paylar korunursa evet.
- Arabuluculuk zorunlu mu? Hayır.
- Anne hayattayken baba vefatında miras nasıl paylaşılır? Anne, eş ve çocuklar alır.
- Tenkis davası nedir? Saklı pay ihlaline itiraz davasıdır.
