İçindekiler
İdare Hukuku Avukatı
İdare hukuku avukatı, vatandaşların idarenin işlem veya eylemlerinden kaynaklı ortaya çıkan zararlarının tazmini için başvurdukları avukatı ifade eder. Türk hukuk sisteminde teoride bir uzmanlık alanı bulunmamaktadır ve avukatlar herhangi bir yargıda görülecek davaya müdahil olabilir; ancak pratikte avukatların üzerin yoğunlaştıkları alanlar bulunur.
İdare hukuku avukatı ücretleri davanın boyutuna göre değişiklik göstermektedir. Her dava özelinde idare hukuk avukatının bilgi, birikim ve tecrübesine göre fiyat tarifesi uygulanır. İdari davalarda kişi idareyi karşısına aldığından dolayı davayla ilgilenecek avukat büyük bir önem taşımaktadır. Davada kamu gücü dezavantajını hissettirmemek ve idarenin işlem ve eylemlerinden dolayı mağdur olan vatandaşın hakkını en iyi şekilde korumak için idare hukukuna hakim profesyonel bir avukat desteği şarttır.
İdari Dava Nedir?
Kamu kurum ve kuruluşlarının idari işlem ve eylemlerinden kaynaklanan her türlü zararın tazmini için açılan davalara idari dava denir. İdarenin tek taraflı olarak tesis ettiği işlem ve gerçekleştirdiği eylemler idari davaların temelini oluşturur. İdare, vatandaşın hayatında etkili binlerce işlem ve eylem yapar. Bu işlem ve eylemlerin niceliği ve yoğunluğu dikkate alındığında bir vatandaşın mağdur olması pekâlâ muhtemeldir. Bu mağduriyet idare hukuku avukatı aracılığıyla idari dava açılarak giderilebilir.
İdari davalar işlemin iptali istemi üzerine açılacak iptal davası veya eylemlerden kaynaklanan zararın tazmini üzerine açılacak tam yargı davası olmak üzere ikiye ayrılır. İptal davası, idarenin tesis ettiği işlemleri kapsarken tam yargı davası işlem ve eylemleri kapsamaktadır. İdari davalar idarenin tesis ettiği işlemlerden kaynaklandığı gibi bir işlemi yapmamasından da kaynaklanabilir.
Örneğin bir ruhsatı almaya hak kazandığınız halde ilgili idare ruhsatınızı vermemekte ısrarcı olabilir. Bu durumda idarenin bir işlemi yapması istemiyle idari dava açılır; ancak idarenin eylemlerinden dolayı karşılaşılan zararlar ekseriyetle idari işlemlere kıyasla daha fazladır. İdare hukuku avukatı bu süreçte vatandaşın idareye karşı haklarını en iyi bilen profesyoneldir. İdarenin bir hakkınızı vermemesi yahut hayatınıza etki eden bir zarar çıkarması sorunu bir profesyonel aracılığıyla hukuk nezdinde çözülebilir.
İdari Dava Türleri
İdare, insan hayatının her alanına müdahale eder. Bu müdahale; kamu hizmetinin verilmesinin ve kamu güvenliğinin sağlanmasının çeşitli uygulamaları olarak karşımıza çıkar.
- Kamulaştırmaya dayalı uyuşmazlıklar,
- Kamu İhalelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar,
- İmar uyuşmazlıkları,
- Memurların emeklilik, tayin, asalet tasdik ve görevden çıkarılmasına ilişkin uyuşmazlıklar,
- Ruhsat İşlemlerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar,
- Askeri lise ve polis okulunda sağlıktan kaynaklanan uyuşmazlıklar,
- İdari Sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklar,
- Sağlık mevzuatına ilişkin uyuşmazlıklar,
İdari davalara konu olabilen alanlardır. İdari davaya konu olduğu düşünülen işlem ya da eylemin niteliği idare hukuku avukatı aracılığıyla belirlenmelidir. İdare mahkemesinde görüleceği düşünülen birçok dava özel mahkemelerde görülebilmektedir. Karışık idare hukuku rejimi göz önüne alındığında idare hukukuna hakim bir avukat somut olaya ilişkin en isabetli tespiti yapacak, sağlıklı bir dava süreci yürütecektir.
İdari Dava Açma Süresi Ne Kadardır?
İdari davalarda dava açma süresi idare mahkemeleri için 60 gün, vergi mahkemeleri için 30 gündür. İdari davalarda sürenin başlaması idari işlemin tebliğ edildiği günü takip eden günden itibaren; olayın, idarenin faaliyetinden kaynaklandığını öğrenilmesini izleyen günden itibaren başlar. İdari davalarda süre, hak düşürücü niteliği haizdir. Dolayısıyla herhangi bir hak kaybı yaşanmaması için idare hukuku avukatı yardımı alınması büyük önem teşkil etmektedir.
- İYUK 10
İdareye bir işlemi ya da eylemi yapması istemiyle başvuruda bulunabilir. Bu başvuru dava açma süresini durdurmaktadır. İdare 30 gün içinde bu başvuruya cevap vermezse isteği reddetmiş kabul edilir ve dava açma süresi başlar. İdarenin 30 gün içinde verdiği cevap belirsizlik içeriyorsa başvuran kişi bu cevabı idare reddetmiş olarak kabul edip idari dava açabilir. Bunun yanı sıra idarenin net cevabını da bekleyebilir; ancak bu süre 4 ayı geçemez.
- İYUK 11
İdari dava açmadan önce ilgili kişiler idareye işleme ilişkin,
- Değiştirilmesi,
- Geri alınması,
- Kaldırılması,
- Yeni işlem yapılması,
Yönünde istekler içeren başvuruda bulunabilir. Başvuru dava açma süresini durdurur. Bu başvuru için idare 30 gün içinde cevap vermek durumundadır. Cevabın net olmaması, ihtimaller içermesi durumunda cevap ret kabul edilip ilgili kişi idari dava açabilir.
- İYUK 13
İdarenin eylemlerinden kaynaklı ortaya çıkan zararlarda ilgili kişi 1 yıl içinde ve her halde 5 yıl içinde idareye başvurarak zararın tazmin edilmesini isteyebilir. Bu durum zararın idarenin faaliyetlerinden kaynaklandığının öğrenilmesinden itibaren başlar. Bu başvuruya 30 gün içinde verilecek ret ya da zımni ret niteliğindeki cevaptan sonra dava açma süresi başlar.
İdare hukuku avukatı aracılığıyla somut olayın hangi işlemi gerektirdiği ve nasıl bir yol izleneceği belirlenebilir. Böylelikle hak düşürücü bir süre olan idari davalarda dava açma süresi aşılmamış olur.
İdari Davada Görevli ve Yetkili Mahkeme
İdare hukuku avukatı yardımıyla idari davada görevli ve yetkili mahkeme belirlenebilir. İdari davalarda görevli ve yetkili mahkemenin tespiti özel durumların varlığı nedeniyle zaman zaman zorlaşmaktadır. İYUK 32/1’e göre yetki, idari işlem ya da sözleşmeyi tesis eden idari merciin bulunduğu yer mahkemesindedir.
Kamu Görevlilerine İlişkin Davalarda Yetki
- Kamu görevlilerine ilişkin davalarda atama ve nakil işlemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda dava, memurun eski veya yeni görev yerindeki idare mahkemesinde görülür.
- Kamu görevlilerine yapılan işlem emekliye ayırma, görevden uzaklaştırma, kurumdan ilişiğinin kesilmesi işlemlerinde dava ilgili kişinin son görev yaptığı yer idare mahkemesinde görülür.
- Kamu görevlilerinin görevden ilişiği kesme ile sonuçlanmayacak disiplin cezaları, kademe ilerlemesi, özlük ve parasal haklara ilişkin uyuşmazlıklarda dava kamu görevlisinin bulunduğu yer idare mahkemesinde görülür.
Taşınmaza İlişkin Davalarda Yetki
- Taşınmazlara ilişkin imar, kamulaştırma, ruhsat, işgal, tahsis, iskân işlem ve eylemlerinden doğan uyuşmazlıklarda yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer idare mahkemesidir.
- Belediye, özel idareleri mevzuat uygulamalarından kaynaklanan sınıra ilişkin uyuşmazlıklarda yetkili mahkeme mahalle ya da belediyenin mevcut bağlı olduğu yer ya da yeni bağlandığı yer idare mahkemesidir.
Tam Yargı Davalarında Yetki
Tam yargı davalarında yetki, zarar, ulaştırma veya bayındırlık gibi hizmetlerden yahut herhangi bir kamu hizmetinin görülmesinden kaynaklanmışsa hizmetin görüldüğü veya faaliyetin gerçekleştirildiği yer; diğer hallerde davacının ikametgâh adresindeki yer idare mahkemesidir. İdari davalarda yetkili mahkemenin tespiti hak arama süresinin kısaltılması ve zararın en kısa sürede tazmini için oldukça önemlidir. İdare hukuku avukatı aracılığıyla bu süreç hızlı ve hak kaybı yaşanmadan tamamlanabilir.