Mirasın Denkleştirilmesi ve Miras Payının Devri

Mirasın denkleştirilmesi adil bir şekilde yapılmalıdır. Hakkaniyet ilkelerinin gözetilmesi ve adil bir mal paylaşımı için kanunda bazı hükümlere yer verilmiştir. Mirasın denkleştirilmesi olarak tanımlanan durum miras bırakanın sağken miras bıraktığı mirasçılarının kendisinden karşılıksız aldıklarını kapsar. Karşılıksız alınan bu mallar miras paylaşımı sırasında aynen veya ederi tutarında terekeye iade edilir. Denkleştirmeye tabi olan malların miras bırakan tarafından aksi beyan edilmediği sürece terekeye iadesi gerekmektedir.

Mirasçının bu durumda yapması gereken ise aynen aldığını geri vermektir. Denkleştirme yapılırken kazandırmanın denkleştirme anındaki değeri esas alınır. Denkleştirmeye tabi olmayanlar arasında ise şunlar yer alır:

• Alışılmış boyutta öğrenim ve eğitim giderleri.
• Olağan kabul edilen nitelikteki hediyeler.
• Evlenme gerçekleştiğinde yapılmış olan geleneklerle uyumlu giderler.

Miras Payı Nasıl Devredilir?

Miras payının devri işlemleri mirasçılar arasında yapılırken yazılı usulde gerçekleşir. Mirasçılar ve üçüncü kişilerin arasındaki devir işlemlerinde ise noterler sözleşme düzenler. Miras payının devredilmesi üçüncü kişilere miras paylaşımına katılma yetkisi vermemektedir. Bir miras henüz açılmamış ise mirasçılar ve üçüncü kişilerin aralarında yaptıkları sözleşmeler miras bırakanın izin vermediği ya da katılmadığı koşullarda geçersiz kabul edilir. Miras paylaşımı ile ilgili olan davalar için yetkili ve görevli mahkemelere müracaat edilmesi gerekir.

Mirasın Denkleştirilmesinde Görevli ve Yetkili Yargı Organı

Mirasın denkleştirilmesi ile ilgili olarak başvuru yapılması gereken mahkeme miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi olmaktadır. Denkleştirme davaları aracılığı ile mirasçılar arasındaki dengesizlikler giderilmeye çalışılır. Mirasta denkleştirme davaları denkleştirme yükümlülüğünün varlığı sonucunda açılabilir. Denkleştirme alacaklısı olan taraf dava açmak sureti ile haklarını talep edebilir. Bu tür davalarla ilgili olarak yasalarda herhangi bir süreden bahsedilmemektedir.

Mirasta Denkleştirme Kanuni Dayanak

Mirasta denkleştirme Türk Medeni Kanunu 669-675. maddeleri arasında düzenlenmiş bir konudur. Miras hukuku kapsamında mirasçılar murisin terekesi üzerinde haklara sahip olurlar. Mirasçılar yasal ve atanmış mirasçı olarak iki ana grupta yer alır. Yasal mirasçılar miras bırakanın alt soyu olurken atanmış mirasçılar ise miras bırakanın iradi yetkisi ile mirasçı sıfatı kazanır. Miras bırakan sağlığında kanuni mirasçılarından bazılarına diğerleri aleyhinde karşılıksız kazandırma yapmış olabilir.

Miras bırakanın sağlığında vuku bulan bu olaylar neticesinde yapılan bu karşılıksız kazandırmaların miras bırakanın vefatının ardından terekeye iadesi istenir. Miras hukukunda denkleştirme olarak tanımlanan bu durum mirasçılar arasında eşitliğin gözetilmesi amacını güder.

Denkleştirme ve Tenkis

Denkleştirme usulünde kazandırmaların tümü terekeye iade edilir. Bunun yanı sıra tenkiste böyle bir durum geçerli değildir. Tenkise tabi olan kazandırmanın tasarruf oranını aştığı kadarı indirilmektedir. Denkleştirme miras paylaşımı sırasında ortaya çıkar. Tenkis olarak adlandırılan hukuki durum ise her saklı paylı mirasçı için geçerlidir. Miras paylaşımı yapılmadan önce ya da sonra her saklı paylı mirasçı hak düşürücü sürenin geçilmemesi kaydı ile bu haklarını ileri sürebilmektedir.