İçindekiler
Nüfus Davaları Nerede Açılır?
Nüfus davaları Nüfus Müdürlükleri aleyhinde açılan davalardır. Bu davalar ile ad – soyadı değişikliği, nüfustaki cinsiyetin değiştirilmesi, yaş düzeltme, doğum tarihi düzeltme gibi işlemler yapılabilmektedir. Herkes bir nüfus kaydına sahiptir. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu kapsamında bireylerin bir nüfus kaydının olması gerekmektedir. Nüfus kayıtları aile kütüklerinde yer alır. Bu kütüklerde yer alan bilgiler kişinin tüm nüfus kayıtlarını kapsayacak nitelikte düzenlenir.
Nüfus kayıtları işlenirken bazı durumlarda yanlışlıklar yapılabilmektedir. Nüfus kaydında oluşan hataların düzeltilebilmesi içinse hukuk yoluna başvurulur. Nüfus kaydının düzeltilmesi davası açılacağı zaman mahkemeye müracaat edilir. Nüfus davaları çeşitli nedenlere dayanılarak açılabilir. Nüfus Müdürlükleri nüfus kayıt sicillerinin tutulduğu kurumlardır. Kişi nüfus kaydında bir yanlışlık olduğunu düşündüğünde ya da değişiklik yapılmasını istediğinde dava açması gerekir.
Kayıt düzeltilmesi veya iptali için açılan bu davalar Nüfus Müdürlüğü’ne açılır. İlgili Nüfus Müdürlüğü yer mahkemesine açılması gereken davalar sonucunda nüfus kaydındaki hatalar düzeltilebilir. Nüfus kayıtlarında yer alan bilgiler dava açma yolu dışında başka bir şekilde düzeltilememektedir. Nüfus kaydı düzeltilmesine ilişkin dava açılacağında zamanaşımı süresine göre hareket edilmesine gerek yoktur. Bu tür davalar kamu düzenini ilgilendirdiği için zamanaşımı süresi söz konusu olmamaktadır.
Nüfus Davaları Kime Karşı Açılır?
Nüfus davaları açılırken yetkili kurum muhatap alınır. Nüfus müdürlükleri bu konuda yetkili olan taraftır. Bu davalar sırasında nüfus kaydının iptali istenebilir. Ayrıca iptal ve düzeltme talepleri de yapılabilir. Nüfus kaydının iptali davası açılırken nüfus kayıtlarında yer alan bilgilerin yanı sıra şerhin kaldırılması talebine istinaden hareket edilir. Nüfus davaları arasında yer alan babalık davası, analık davası, gaiplik davası da çeşitli nedenlere dayanılarak açılan davalar arasında yer alır.
Nüfus Davaları Nelerdir?
Nüfus davaları açılacağı zaman görevli ve yetkili mahkemeye müracaat edilmesi gerekir. Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi istendiğinde yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesi’ne müracaat edilir. Düzeltme talebinde bulunan kişinin yerleşim yeri mahkemesi yetkili mahkeme olurken görevli mahkeme ise Asliye Hukuk Mahkemesi’dir. Çeşitli nedenlerle açılabilen nüfus davaları kayıt sırasında yapılan hatalardan veya uyuşmazlıklardan dolayı talep edilebilir.
Bu davayı açabilmek için yetkili kurum muhatap alınır. İlgili Nüfus Müdürlükleri dava açılan kurumlardır. Diğer nüfus davaları şunlardır:
- İsim ve soy isim değiştirme davaları.
- Cinsiyet değiştirme davaları.
- Doğum tarihi düzeltme davaları.
- Yaş düzeltme davaları.
- Nüfus kaydının iptali davaları.
- Babalık davası.
- Soy bağının reddedilmesi davası.
- Din değişikliği davası.
- Gaiplik davası.
- Yaş değiştirme davaları.
- An-baba adı değiştirme davaları.
Nüfus Davalarında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Nüfus davaları söz konusu olduğunda yetkili ve görevli mahkemeler de merak edilir. Asliye Hukuk Mahkemeleri bu konuda görevlidir. Nüfus müdürlüğünün kayıtlarında düzeltme talebi olan kişilerin yerleşim yerindeki yer mahkemesi de yetkilidir. Dava açan tarafın öncelikle maddi deliller sunması gerekir. Bu konuda araştırma yapacak olan mahkeme maddi delillere bağlı kalarak karar verir. Dava sürecinde inceleme yapan mahkeme bir karar verdiğinde Nüfus Müdürlüğü’ne tespiti yönünde bir bildirim yapar.
Nüfus Müdürlüğü’ne yapılan bildirimin ardından da gerekli işlemler yapılır. Bunun yanı sıra mahkeme bir karar vermiş olsa dahi Nüfus Müdürlüğü açısından da kanun yoluna başvurma hakkı saklı tutulmaktadır. Bu tür davalarda zamanaşımı söz konusu olmamaktadır.
Nüfus Davaları Açılma Sebepleri
Nüfus davaları ile ilgili olarak birden çok nedenin bu davalara sebep olduğu görülmektedir. Nüfus kayıtlarının tutulması süreçlerinde bazı hataların olması söz konusudur. İlk kez kayda alınan bilgiler sırasında veya düzenleme aşamalarında hatalı bilgiler girilebilmektedir. Bazı durumlarda yeni doğan bebeklerin adı yanlış yazılmakta ya da kişinin soyadı utanç verici bulunması halinde düzeltme talebi ortaya çıkabilmektedir.
Bunun yanı sıra kişinin din değiştirmesi, isim değiştirmesi ya da cinsiyet değişikliği gibi durumlar karşısında nüfus kayıtlarına işlenmesi gerekir. Bu tür düzeltmeler gerekli olduğunda ise kuruma dava açılarak hukuk yolu üzerinden hareket edilir. Nüfus Müdürlükleri bu konuda muhatap alınması gereken kurumdur. İlgili Nüfus Müdürlüğü’ne dava açılarak düzeltme işlemleri yapılabileceği gibi iptal işlemleri de mahkemenin kararına uygun olarak gerçekleştirilebilir.
Nüfus kayıtlarında yer alan bilgiler arasında T.C kimlik numarası, kişinin kayıtlı olduğu adresi, nüfus cüzdanında yer alan bilgiler, medeni hali, yerleşim yeri adresi, dini, doğum yeri ve yılı, ana-baba adı, cinsiyeti, adı ve soyadı gibi bilgiler yer almaktadır.